ORP Garland
ORP Garland to brytyjski niszczyciel typu G zbudowany w stoczni Fairfield S.B. & Engineering CO. Ltd w Glasgow. 3 maja 1940 roku przekazany Polskiej Marynarce Wojennej. Znak taktyczny H37.
1940 rok:
Początkowo pracuje eskortując statki handlowe na Morzu Śródziemnym. Kursuje między Aleksandrią, Port Saidem, Famagustą na Cyprze, Hajfą i wyspami greckimi. 30 lipca zostaje przypisany do 14 flotylli niszczycieli admirała Tovey'a bazującej w Aleksandrii. 18-19 sierpnia eskortuje s/s Warszawę, która przewozi ochotników do Brygady Karpackiej.
30 sierpnia rozpoczyna przejście z Aleksandrii do Plymouth w osłonie HMS Eagle. 4 września Garland wraz z 3 brytyjskimi niszczycielami zostaje wykryty i zaatakowany przez włoskie bombowce. W wyniku uszkodzeń jakich doznaje traci możliwość samodzielnego poruszania się. Początkowo na holu jednego z niszczycieli, następnie po prowizorycznej naprawie już o własnym silniku, dociera 5 września do Gibraltaru.
14 września wyrusza w dalszą drogę osłaniając konwój do Anglii. Następnego dnia dostrzega niemiecki okręt podwodny. Po wyrzuceniu dwóch serii bomb głębinowych prawdopodobnie go uszkadza. 22 września wpływa do portu Plymouth.
Rozpoczyna się dla niego służba w 5 flotylli niszczycieli komandora Mountbattena. Okres ten upływa mu na ciągłym patrolowaniu i konwojowaniu na Atlantyku. Podczas jednej z eskort w czasie sztormu odnosi uszkodzenia i traci dwóch członków załogi: pierwszego mechanika komandora podporucznika Michała Gierżoda oraz starszego bosmana Zygfryda Stasiewicza.
ORP Garland kilkukrotnie obejmuje dowództwo nad eskortą konwoju m.in. 5 listopada podczas konwoju z Kanady do Anglii, a także 3 grudnia Greenock do Liverpoolu.
1941 rok:
Większa część tego roku upływa Garlandowi na wspólnej pracy z niszczycielem ORP Piorun. Razem eskortują konwoje i patrolują wody Atlantyku.
Garland dwukrotnie bierze również udział w poszukiwaniu rozbitków z zatopionych okrętów.
1942 rok:
Jest to chyba najważniejszy okres w działalności Garlanda. 17 maja wraz z niszczycielem Volunteer przeprowadza brytyjski transportowiec Stephen Castle do Reykjaviku. 21 maja Garland wchodzi w skład konwoju PQ 16 liczącego 35 statków transportowych zmierzającego do Murmańska. Pierwsze dni operacji mijają spokojnie. Jednak aliancki zespół wkrótce zostaje zauważony przez niemiecki samolot rozpoznawczy. 25 maja rozpoczyna się 5-dniowa bitwa. Na konwój napadają bombowce Heinkel i Junkers. Jeden z nich zostaje trafiony przez Garlanda. Intensywność nalotów zwiększa się gdy 4 krążowniki i 3 niszczyciele opuszczają eskortę. Bomby dopadają polski niszczyciel. Uszkodzenia i straty w załodze są na tyle duże, że dowódca okrętu podejmuje decyzję o opuszczeniu konwoju i samotnym rejsie do celu. Dzięki temu prawie wszyscy ciężko ranni marynarze zostali uratowani w Murmańsku. Po miesięcznym postoju w tym porcie, a następnie w Archangielsku, Garland wraz z uratowanymi członkami załogi z Jastrzębia wyrusza w drogę powrotną do Anglii. Po kapitalnym remoncie i unowocześnieniu uzbrojenia wraca do konwojowej służby na trasie Greenock do St. Johns lub Halifax w kanadyjskiej Nowej Szkocji
1943 rok:
3 października po intensywnych ćwiczeniach wyrusza w kolejną misję. Razem z ORP Burzą, 4 innymi brytyjskimi niszczyciel
ami oraz lotniskowcem HMS Fencer eskortuje transportowiec Franconia. Celem tego zespołu są Wyspy Azorskie i założenie tam morsko-powietrznej bazy.
2 listopada Garland powraca do Anglii.
Od 16 grudnia pracuje w zespole konwoju KMF – 27 zmierzającego na Bliski Wschód. Jednak 24 grudnia zatrzymuje sie w Gibraltarze, aby po dwóch dniach ponownie ruszyć w drogę. Do Freetown docierają 1 stycznia 1944 roku
1944 rok:
Po miesięcznym postoju ruszają do Tokardii na Złotym Wybrzeżu nad Zatoką Gwinejską, a stamtąd do Wyspy Wniebowstąpienia. 11 lutego ORP Garland przecina po raz pierwszy równik. Na początku kwietnia okręt powraca do Gibraltaru.
12 kwietnia rozpoczyna się jego służba na wodach śródziemnomorskich u wybrzeży Włoch.
Tutaj bierze udział w niszczeniu niemieckich jednostek morskich.
4 sierpnia przybywa do Aleksandrii aby dokonać drobnych napraw.
Po remoncie zostaje przydzielony do zespołu Force A.
9 września rozpoczyna działania na Morzu Egejskim. 18 września tropi niemiecki okręt podwodny U-407, a następnie razem z brytyjskimi niszczycielami zatapia go.
Ostatnią ważną operacją Garlanda jest „Manna” - aliancki desant na wybrzeża Grecji.
ORP Garland ogółem przebył 217.000 mil morskich. Eskortował 102 konwoje. Uszkodził (prawdopodobnie) 2 (3) okręty nawodne. Zatopił (prawdopodobnie) 1 (1) okręt podwodny.Uszkodził prawdopodobnie 1. Zestrzelił 2 samoloty.
Dowódcy:
komandor Antoni Doroszkowski (3 maja 19402 (3) – 7 października 1940)
komandor Konrad Namieśniowski (7 października 1940 – 20 stycznia 1942)
komandor Henryk Eibel (30 stycznia 1942 – 13 listopada 1942)
komandor porucznik Stanisław Biskupski (13 listopada 1942 – 5 maja 1945)
komandor porucznik Kazimierz Hess (5 maja 1945 – 22 grudnia 1945)
komandor Marian Kadulski (22 grudnia 1945 – 24 września 1946)
Dane taktyczno – techniczne:
Stocznia: Fairfield S.B. & Engineering CO. Ltd Glasgow
Rozpoczęcie budowy: 22 sierpnia 1934
Wodowanie: 24 października 1935
Wejście do służby: 3 maja 1940
Wyporność: 1335 ton
Wymiary: długość - 98,5 m
szerokość – 10,1m
zanurzenie – 2,6m
Moc maszyn: silnik turbinowo parowy o mocy 34000 KM
Prędkość: 35 węzłów
Zasięg: 6000Mm przy prędkości 15węzłów
Uzbrojenie:
w 1936 roku:
4 działa (4x1) kal. 120 mm
2 działka przeciwlotnicze (2x1) kal. 40 mm
5 przeciwlotniczych ciężkich karabinów maszynowych
8 wyrzutni torped (2x4) kal. 533 mm
1 wyrzutnia bomb głębinowych
2 miotacze bomb głębinowych
od 1940 roku:
3 działa (3x1) 120 mm
1 działo przeciwlotnicze 76 mm
8 przeciwlotniczych wielkokalibrowych karabinów maszynowych (2x4)
od 1941 roku:
2 działka przeciwlotnicze (2x1) 20 mm
od 1944 roku:
2 działa kal. (2x1) 120 mm
6 działek przeciwlotniczych (6x1) 20 mm Oerlikon
4 wyrzutnie torped (1x4) kal. 533 mm
1 miotacz pocisków głębinowych typu Hedgehog “jeż”
1 miotacz bomb głębinowych
2 wyrzutnie bomb głębinowych
Autor: Ł. S. Andrzej
1940 rok:
Początkowo pracuje eskortując statki handlowe na Morzu Śródziemnym. Kursuje między Aleksandrią, Port Saidem, Famagustą na Cyprze, Hajfą i wyspami greckimi. 30 lipca zostaje przypisany do 14 flotylli niszczycieli admirała Tovey'a bazującej w Aleksandrii. 18-19 sierpnia eskortuje s/s Warszawę, która przewozi ochotników do Brygady Karpackiej.
30 sierpnia rozpoczyna przejście z Aleksandrii do Plymouth w osłonie HMS Eagle. 4 września Garland wraz z 3 brytyjskimi niszczycielami zostaje wykryty i zaatakowany przez włoskie bombowce. W wyniku uszkodzeń jakich doznaje traci możliwość samodzielnego poruszania się. Początkowo na holu jednego z niszczycieli, następnie po prowizorycznej naprawie już o własnym silniku, dociera 5 września do Gibraltaru.
14 września wyrusza w dalszą drogę osłaniając konwój do Anglii. Następnego dnia dostrzega niemiecki okręt podwodny. Po wyrzuceniu dwóch serii bomb głębinowych prawdopodobnie go uszkadza. 22 września wpływa do portu Plymouth.
Rozpoczyna się dla niego służba w 5 flotylli niszczycieli komandora Mountbattena. Okres ten upływa mu na ciągłym patrolowaniu i konwojowaniu na Atlantyku. Podczas jednej z eskort w czasie sztormu odnosi uszkodzenia i traci dwóch członków załogi: pierwszego mechanika komandora podporucznika Michała Gierżoda oraz starszego bosmana Zygfryda Stasiewicza.
ORP Garland kilkukrotnie obejmuje dowództwo nad eskortą konwoju m.in. 5 listopada podczas konwoju z Kanady do Anglii, a także 3 grudnia Greenock do Liverpoolu.
1941 rok:
Większa część tego roku upływa Garlandowi na wspólnej pracy z niszczycielem ORP Piorun. Razem eskortują konwoje i patrolują wody Atlantyku.
Garland dwukrotnie bierze również udział w poszukiwaniu rozbitków z zatopionych okrętów.
1942 rok:
Jest to chyba najważniejszy okres w działalności Garlanda. 17 maja wraz z niszczycielem Volunteer przeprowadza brytyjski transportowiec Stephen Castle do Reykjaviku. 21 maja Garland wchodzi w skład konwoju PQ 16 liczącego 35 statków transportowych zmierzającego do Murmańska. Pierwsze dni operacji mijają spokojnie. Jednak aliancki zespół wkrótce zostaje zauważony przez niemiecki samolot rozpoznawczy. 25 maja rozpoczyna się 5-dniowa bitwa. Na konwój napadają bombowce Heinkel i Junkers. Jeden z nich zostaje trafiony przez Garlanda. Intensywność nalotów zwiększa się gdy 4 krążowniki i 3 niszczyciele opuszczają eskortę. Bomby dopadają polski niszczyciel. Uszkodzenia i straty w załodze są na tyle duże, że dowódca okrętu podejmuje decyzję o opuszczeniu konwoju i samotnym rejsie do celu. Dzięki temu prawie wszyscy ciężko ranni marynarze zostali uratowani w Murmańsku. Po miesięcznym postoju w tym porcie, a następnie w Archangielsku, Garland wraz z uratowanymi członkami załogi z Jastrzębia wyrusza w drogę powrotną do Anglii. Po kapitalnym remoncie i unowocześnieniu uzbrojenia wraca do konwojowej służby na trasie Greenock do St. Johns lub Halifax w kanadyjskiej Nowej Szkocji
1943 rok:
3 października po intensywnych ćwiczeniach wyrusza w kolejną misję. Razem z ORP Burzą, 4 innymi brytyjskimi niszczyciel
2 listopada Garland powraca do Anglii.
Od 16 grudnia pracuje w zespole konwoju KMF – 27 zmierzającego na Bliski Wschód. Jednak 24 grudnia zatrzymuje sie w Gibraltarze, aby po dwóch dniach ponownie ruszyć w drogę. Do Freetown docierają 1 stycznia 1944 roku
1944 rok:
Po miesięcznym postoju ruszają do Tokardii na Złotym Wybrzeżu nad Zatoką Gwinejską, a stamtąd do Wyspy Wniebowstąpienia. 11 lutego ORP Garland przecina po raz pierwszy równik. Na początku kwietnia okręt powraca do Gibraltaru.
12 kwietnia rozpoczyna się jego służba na wodach śródziemnomorskich u wybrzeży Włoch.
Tutaj bierze udział w niszczeniu niemieckich jednostek morskich.
4 sierpnia przybywa do Aleksandrii aby dokonać drobnych napraw.
Po remoncie zostaje przydzielony do zespołu Force A.
9 września rozpoczyna działania na Morzu Egejskim. 18 września tropi niemiecki okręt podwodny U-407, a następnie razem z brytyjskimi niszczycielami zatapia go.
Ostatnią ważną operacją Garlanda jest „Manna” - aliancki desant na wybrzeża Grecji.
ORP Garland ogółem przebył 217.000 mil morskich. Eskortował 102 konwoje. Uszkodził (prawdopodobnie) 2 (3) okręty nawodne. Zatopił (prawdopodobnie) 1 (1) okręt podwodny.Uszkodził prawdopodobnie 1. Zestrzelił 2 samoloty.
Dowódcy:
komandor Antoni Doroszkowski (3 maja 19402 (3) – 7 października 1940)
komandor Konrad Namieśniowski (7 października 1940 – 20 stycznia 1942)
komandor Henryk Eibel (30 stycznia 1942 – 13 listopada 1942)
komandor porucznik Stanisław Biskupski (13 listopada 1942 – 5 maja 1945)
komandor porucznik Kazimierz Hess (5 maja 1945 – 22 grudnia 1945)
komandor Marian Kadulski (22 grudnia 1945 – 24 września 1946)
Dane taktyczno – techniczne:
Stocznia: Fairfield S.B. & Engineering CO. Ltd Glasgow
Rozpoczęcie budowy: 22 sierpnia 1934
Wodowanie: 24 października 1935
Wejście do służby: 3 maja 1940
Wyporność: 1335 ton
Wymiary: długość - 98,5 m
szerokość – 10,1m
zanurzenie – 2,6m
Moc maszyn: silnik turbinowo parowy o mocy 34000 KM
Prędkość: 35 węzłów
Zasięg: 6000Mm przy prędkości 15węzłów
Uzbrojenie:
w 1936 roku:
4 działa (4x1) kal. 120 mm
2 działka przeciwlotnicze (2x1) kal. 40 mm
5 przeciwlotniczych ciężkich karabinów maszynowych
8 wyrzutni torped (2x4) kal. 533 mm
1 wyrzutnia bomb głębinowych
2 miotacze bomb głębinowych
od 1940 roku:
3 działa (3x1) 120 mm
1 działo przeciwlotnicze 76 mm
8 przeciwlotniczych wielkokalibrowych karabinów maszynowych (2x4)
od 1941 roku:
2 działka przeciwlotnicze (2x1) 20 mm
od 1944 roku:
2 działa kal. (2x1) 120 mm
6 działek przeciwlotniczych (6x1) 20 mm Oerlikon
4 wyrzutnie torped (1x4) kal. 533 mm
1 miotacz pocisków głębinowych typu Hedgehog “jeż”
1 miotacz bomb głębinowych
2 wyrzutnie bomb głębinowych
Autor: Ł. S. Andrzej
