regis
Stopien: Sierżant
Gwiazdek: 800


Dział: starozytnosc
Męski strój rzymski
Omawiając problematykę rzymskiej mody antycznej w pierwszej kolejności powinno się podkreślić jej znaczenie i ogromny wpływ na życie codzienne starożytnych ludzi. Przeobrażenia strojów nie należały do zjawisk szczególnie częstych i mimo, że moda nie była tak złożonym fenomenem jak w dzisiejszych czasach, można było określić ją jako nośnik znacznych pokładów głęboko zakorzenionej w kulturze symboliki. Strój bowiem, odzwierciedlał pozycję i rolę, jaką mieszkaniec Rzymu spełniał w społeczeństwie. Omawiana problematyka jest nieodłącznie związana z koniecznością wyróżnienia poszczególnych elementów ubioru: tunika, toga, okrycia wierzchnie korpusu, nóg oraz stóp. Nie należy zapomnieć o bieliźnie, biżuterii i fryzurach. Data: 2013-09-27
Dział: starozytnosc
Rzymski domus
Niejeden podręcznik opisując rzymską architekturę mieszkalną wspomina o wielkim znaczeniu, które Rzymianie przypisywali swojemu domowi1. Był on nie tylko miejscem życia rodzinnego, ale także obywatelskiego. Głównym źródłem wiedzy na temat architektury mieszkalnej w państwie rzymskim są źródła pisane, przede wszystkim traktat z początku I w. p.n.e. De Architectura napisany przez Witruwiusza, ale również źródła archeologiczne - wykopaliska w miastach Pompeje i Herkulanum2. Te ostatnie nie dostarczają jednak informacji o zabudowie samego Rzymu, a jedynie podają nam przykłady budynków mieszkalnych. Niniejsza praca ma za zadanie opisanie rozwoju domu rzymskiego od początku republiki po schyłek I w n.e. oraz nawiązanie do niektórych pytań badawczych i węzłowych zagadnień związanych z jego rozplanowaniem, toczącym się wewnątrz życiem rodzinnym i państwowym oraz umiejscowieniem go w szerszym kontekście społecznym. Referat podzielony zostanie na dwie części. W pierwszej przedstawiony zostanie „idealny”, w dużej części witruwiański, model rzymskiego domostwa. Druga część, poświęcona architekturze mieszkalnej Pompejów, skupi się na realnym zastosowaniu tego modelu w praktyce. W poniższych rozważaniach wzięte zostaną pod uwagę wyłącznie domy jednorodzinne. Trzeba jednak pamiętać, że pod pojęciem „architektura mieszkalna” „kryje się” wiele innych rodzajów zabudowy, np. wille, pałace, domy czynszowe oraz pozostałe, wyjątkowe i nielicznie występujące typy budowli. Co więcej, każdy dom miał swoje cechy indywidualne, wynikające zarówno z upodobań jego właściciela, jak i dostosowania budownictwa do warunków lokalnych3. Data: 2013-09-27
Dział: starozytnosc
Archaiczna religia rzymska
Poznanie roli, jaką pełniła religia we wczesnym społeczeństwie rzymskim, to pierwszy i podstawowy problem będący kluczowym dla jej zrozumienia. Wierzenia kształtowały wczesnorzymskie życie polityczne, wpływały na społeczny i kulturowy rozwój. Współczesna archeologia dostarcza coraz więcej źródeł, które po odpowiedniej interpretacji, pozwalają na umiejscowienie archaicznej rzymskiej kultury w szerszym italskim kontekście. Warto zauważyć, iż proces rozwoju rzymskiego życia religijnego od czasów archaicznych do historycznych przebiegał na przestrzeni kilku wieków przez co zmiany nie następowały nagle i były efektem długotrwałych przekształceń, nierzadko trudno uchwytnych dla badaczy. Swoista rzymska elastyczność, która była tak pomocna w późniejszych podbojach i tworzeniu Imperium, na wcześniejszym etapie rozwoju umożliwiła Rzymianom włączanie do pierwotnego, archaicznego panteonu kolejnych bogów nie będących stricte „rzymskimi”. Wszystkie wyżej wymienione elementy ukazują obraz religii, która będąc amalgamatem, stała się jednym z podstawowych filarów rzymskiego stylu życia. Data: 2013-07-29
Dział: starozytnosc
Osadnictwo etruskie
Od końca VIII w p.n.e. na ziemiach objętych kulturą Villanova, tj. w środkowej części Półwyspu Apenińskiego nad Morzem Tyrreńskim, na obszarze obejmującym terytorium współczesnej Toskanii i północnego Lacjum, odnotowano najstarsze ślady kultury etruskiej. Rozwijała się ona harmonijnie, rosnąc w siłę i ekspandując, w VII-VI w p.n.e., osiągając szczyt pod koniec wieku VI p.n.e.1 Geneza powstania i rozwoju tej społeczności pozostaje do dziś kwestią nierozstrzygniętą i budzącą emocje. Jedna z najbardziej prawdopodobnych koncepcji głosi, że ową kulturę należy uznawać za późniejszą fazę rozwoju wspomnianej powyżej społeczności Villanova, przekształconej podczas kontaktów ze wschodem. Data: 2013-07-29
Dział: starozytnosc
Kim byli Fenicjanie?
Tekst ten jest pierwszym rozdziałem mojej pracy licencjackiej opisującej pochówek fenicki i związany z nim rytuał pogrzebu. Obejmuje on podstawowe informacje o ludności zamieszkującej w starożytności tereny obecnego Libanu i północnego Izraela. Nie jest to, rzecz jasna artykuł w pełni wyczerpujący tematykę, przez co zainteresowanych zachęcam, aby sięgnęli do pozycji bibliograficznych z których korzystałem. Fenicjanie, mimo iż tak wiele wnieśli do świata starożytnego (mieli wpływ nie tylko na kulturę grecką, ale i żydowską, które to kultury z kolei mocno wpłynęły na obraz nowożytnej Europy), wciąż są ludem słabo poznanym przez badaczy. Zapraszam zatem do poznania ich świata. Data: 2013-07-09
Dział: starozytnosc
Freski minojskie
Fresk (z wł. fresco - świeży) jest techniką malarstwa ściennego polegająca na malowaniu na mokrym tynku farbami odpornymi na alkaliczne działanie zawartego w zaprawie wapna. Potocznie (nieprawidłowo) określeniem fresk nazywa się wszelkie malowidła ścienne, wykonane różnymi technikami. Prawidłowo jednak nazwa fresk odnosi się tylko do tych, które zostały wykonane na mokrym tynku. Jest to jedna z najtrudniejszych technik malarskich, z tego względu, że niemożliwe jest dokonywanie jakichkolwiek poprawek. Jest to zarazem najtrwalsza technika malarstwa ściennego. Data: 2013-06-19
Dział: starozytnosc
Idole cykladzkie
Tematyka cykladzkiej plastyki figuralnej od lat stanowi inspirację dla wielu archeologów. Powstało wiele prac dotyczących tej tematyki, a mimo wszystko nie została ona jeszcze w pełni opisana, zinterpretowana i wyczerpana. Mówiąc o przedstawieniach cykladzkich stosuje się termin „idol”. Jak mówi Słownik terminologiczny Sztuk Pięknych jest to figurka kultowa o uproszczonych lub zgeometryzowanych kształtach, głównie kobiecych. Wykonana zazwyczaj z gliny, kamienia lub kości słoniowej (Kubalska-Sulkiewicz, K., 2007:156). Data: 2013-06-12
Dział: starozytnosc
Zwyczaje pogrzebowe starożytnych Greków
Człowiek od zawsze przykładał wielką wagę do pogrzebu. Rola, jaką pełni on wraz z innymi rytuałami związanymi ze śmiercią i przejściem zmarłego w zaświaty, jest niezwykle ważna, bez względu na to, w jakich czasach i w jakiej części świata się znajdziemy. Już Neandertalczycy dbali o swoich zmarłych, wkładając im do grobów kwiaty i skromne dary (Parker-Pearson, M., 2009: 148). Również starożytni Grecy pokazali, że nie jest im obca wiara w życie po śmierci pozostawiając po sobie liczne groby, niekiedy z bogatym wyposażeniem. Data: 2013-05-01
Dział: starozytnosc
Sympozjon
Starożytna Grecja była miejscem, w którym narodziła się idea, mówiąca, że każdy obywatel ma prawo wypowiadać swoje zdanie, brać udział w życiu publicznym i decydować o losach swego polis. Owa równość miała zahamować dążenia jednostki do wyniesienia się ponad innych. W efekcie Grecja przeszła do historii jako miejsce narodzin demokracji. Dzięki temu też wytworzyła się tam instytucja, która, opierając się na nadrzędnej zasadzie równości, pozwoliła kształtować tożsamość zarówno całego społeczeństwa, jak i jednostki. Ową instytucją jest sympozjon, czyli całonocna uczta o charakterze zebrania towarzyskiego, połączona z rozmowami na tematy polityczne, filozoficzne, naukowe, albo też przybierające charakter całonocnej pijatyki. Biesiadom tego typu oddawały się elity epoki archaicznej i klasycznej. Niniejsza praca zajmie się omówieniem samego przebiegu sympozjonu jako spotkania, mającego znaczenie w kontekście obecnych na nim ludzi i jego zorganizowania. Następnie pochodzenia lub drogi jego ewolucji. Na koniec scharakteryzowane zostanie znaczenie tego typu biesiady dla kultury greckiej, z dokładnym uwzględnieniem procesu kształtowania tożsamości obywatelskiej. Na zakończenie wspomniane zostanie dziedzictwo sympozjonu w świecie rzymskim. Data: 2013-05-01
Dział: starozytnosc
Bogactwo i bieda w starożytnym Rzymie
Życie w starożytnym Rzymie charakteryzowało się kontrastem między rozrywką, bezpieczeństwem i bogactwem najwyższych warstw społeczeństwa, a próbą przetrwania w trudnych warunkach tych najbiedniejszych. Data: 2013-02-14
Dział: starozytnosc
Okres orientalizujący w Grecji właściwej
VII w. p.n.e. był czasem postępującej kolonizacji greckiej rozpoczętej w poprzednim stuleciu. Kolonie te swym zasięgiem obejmowały wybrzeża Morza Śródziemnego i Czarnego. Kluczowym czynnikiem ich rozwoju był handel z ośrodkami bliskowschodnimi, a także koloniami fenickimi założonymi niejednokrotnie obok greckich. Intensyfikacja kontaktów z Bliskim Wschodem spowodowała napływ różnorodnych wyrobów, głównie luksusowych ozdób, biżuterii, a także tkanin i przedmiotów wykonanych z metali (Burkert 1992:15). Data: 2013-02-07
Dział: starozytnosc
Obywatel rzymski i jego społeczne role
Poeta Wergiliusz w swoim poemacie „Eneida”, będącym próbą osadzenia Rzymian w mitologiczno-historycznym świecie, zamieścił słynne zdanie: Ty Rzymianinie, pamiętaj: masz rządzić ludami. Sentencja ta stała się wyznacznikiem całej historii rzymskiej. Materialnym dziedzictwem tegoż pozostają wszelkie przedsięwzięcia architektoniczne, podziwiane przez kolejne pokolenia. Równie ważny jest jednak wymiar niematerialny. Nie mam tu na myśli tylko korpusu źródeł pisanych, który pozostawili po sobie Rzymianie, z ich prawodawstwem, mowami czy epistołami. Równie, a może nawet bardziej interesująca jest kwestia rzymskości, jaką przekazują nam wszelkie teksty. Data: 2013-01-27
Dział: literatura
Mario Liverani - Nie tylko Biblia. Historia starożytnego Izraela
Starożytny Izrael, czy to się nam podoba, czy nie, jest przełomowym momentem w kształtowaniu się kultury europejskiej opartej na wartościach zapisanych w Biblii. Jednak, czy Biblia rzeczywiście przekazuje nam prawdziwą historię „Narodu Wybranego”? Czy możemy bezkrytycznie ufać wszystkim zawartym w niej przekazom odnośnie dziejów historycznych na Bliskim Wschodzie? Data: 2012-11-28
Dział: literatura
Klaus Schmidt - Budowniczowie pierwszych świątyń
W południowo-wschodniej Turcji, na wzgórzu zwanym Gobekli Tepe, odkryto miejsce kultu religijnego sprzed jedenastu tysięcy lat. Jest to najstarszy znany nam pomnik dziejów ludzkości. Wykopaliska w tym miejscu dokumentują jedną z najbardziej znaczących przemian w historii, określaną jako rewolucja neolityczna, która polegała na przejściu z koczowniczego trybu życia łowców i zbieraczy do osiadłego trybu życia rolników i hodowców bydła. Przemiana ta na zawsze zmieniła życie człowieka i pozwoliła mu na rozwój wielkich cywilizacji Bliskiego Wschodu. Data: 2012-11-23
Dział: literatura
Israel Finkelstein, Neil Asher Silberman - Dawid i Salomon
W księgach Starego Testamentu czytamy, że Dawid i jego syn Salomon byli potężnymi królami, wspaniałymi wojownikami, słynnymi kochankami, wielkimi mędrcami i wybitnymi budowniczymi. Zwycięstwo Dawida nad Goliatem - jedna z najsłynniejszych scen z Biblii, świątynia wzniesiona przez Salomona w Jerozolimie, jego mądre wyroki - te opowieści stały się częścią zachodniej tradycji. Czy jednak biblijna relacja jest wiarygodna? A jeśli Biblia nie mówi prawdy? Data: 2011-10-16
Dział: literatura
Jerzy Besala - Stefan Batory
Kim jest, a właściwie kim był Stefan Batory, zwany również Istvan Batory, chyba nie trzeba mówić. Ci, którzy mają wątpliwości, powinni jak najszybciej sięgnąć do „Stefana Batorego” autorstwa Jerzego Besali. Książka jest wznowieniem pracy tegoż autora o tym samym tytule, wydanej w 1992 roku przez Państwowy Instytut Wydawniczy w serii Biografie Sławnych Ludzi. Data: 2011-03-09