Paweł Jasienica - Polska Piastów

Recenzja książki Pawła Jasienicy - „Polska Piastów”

Życie i osoba Pawła Jasienicy mogłyby stanowić dobry temat na książkę historyczną choćby z tej przyczyny, iż obrosły one szeregiem legend i mitów. Nie była wszakże fantasmagorią współpraca z komunistyczną służbą bezpieczeństwa drugiej małżonki znanego pisarza. Ba, w ogóle zawarła ona znajomość jak i ów związek małżeński z polecenia bezpieki!

Autor szeregu książek historycznych przez całe swe życie publicysty zmagał się z cenzurą, by ostatecznie przedwcześnie umrzeć jako wyklęty w oficjalnych kręgach. Bynajmniej nie oznaczało to obumarcia jego twórczości, która żywo krążyła w tzw. drugim obiegu, bijąc swoiste „podziemne” rekordy popularności.

Po transformacji ustrojowej wszakże dzieła te nie doczekały się oficjalnego wydania, a to ze względu na spór spadkobierców w przedmiocie praw autorskich. Ciągnął się on przez szereg lat, acz finalnie został właśnie co prawomocnie rozstrzygnięty przez sąd, takoż wydawnictwo Prószyński i S-ka w końcu mogło przedstawić młodemu pokoleniu książki, które wyszły spod pióra Pawła Jasienicy.

„Polska Piastów” jest bodaj jednym z najsłynniejszych opracowań tyczących się pierwszej epoki w historii naszego kraju (choć Jasienica użyłby raczej terminu „ojczyzny”). Trudno jednoznacznie i z całą pewnością wskazać przyczyny takiego statusu tej pozycji. Innych prac poświęconych tym czasom wcale nie jest mało, niejednokrotnie są one obszerniejsze i bardziej wnikliwe. Cóż takiego więc się kryje za słowami Pawła Jasienicy, że były one wręcz pochłaniane przez kolejne pokolenia czytelników?

Autor już na samym początku zastrzega się, iż nie jest jego celem napisanie wyczerpującego studium historycznego poświęconego wydarzeniom i osobom kilku wieków. I od razu należy stwierdzić, że twórca wierny pozostaje swej deklaracji, nie należy więc niniejszej pozycji postrzegać jako podręcznika akademickiego, co dla jednych będzie zaletą, dla innych zaś wadą.

Pawel Jasienica 000528,1


Nie oznacza to wszakże, iż książka ta ma niewiele wspólnego z prawdziwą historiografią, nic z tych rzeczy. Autor niewątpliwie dysponował stosowną wiedzą, którą się dzieli, acz w ilościach strawialnych dla przeciętnego zjadacza chleba. A czyni to w sposób naprawdę znakomity.

„Polskę Piastów” czyta się szybko i z dużą przyjemnością, pozwala ona naprawdę przenieść się w czasie i poznać osoby kształtujące dzieje naszego państwa od jego zarania, a to z tego powodu iż Paweł Jasienica wyszedł z założenia, iż to jednostki, poszczególni ludzie tak naprawdę podejmowali kluczowe decyzje, zmieniające obraz tej części Europy, nie było to zaś niejako nieuniknionym efektem rozwoju dziejów. Stanowisko takie zresztą było powodem wielu trudności autora z komunistyczną cenzurą.

„Polskę Piastów” tak naprawdę można przeczytać w jeden dzień, nikomu wszakże tego nie zalecam. Bynajmniej nie z powodu nadmiaru nazwisk i dat, bo tymi Jasienica wcale nie epatuje, lecz może zbyt dużego dystansu czasowego, który jest prezentowany, a który trudno uczciwie objąć jednym spojrzeniem.

Wydanie pierwszej i kolejnych części słynnego cyklu Pawła Jasienicy niewątpliwie będzie sukcesem komercyjnym, jak najbardziej zresztą zasłużenie. Od napisania „Polski Piastów” wszakże powstało niemało i innych wartościowych pozycji, porównywalnych z dziełem zmarłego przedwcześnie twórcy. Jest to dzieło przeznaczone dla osób. Które raczej dopiero zaczynają swe głębsze studia nad początkami naszej historii i to one nade wszystko będą ukontentowane jej lekturą.


Piotr „Klemens” Kociubiński
E-mail autora: klemens(at)sztab.com


Autor: 92
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz