"Być obywatelem Rzeszy, nawet jeżeli jest się tylko zamiataczem ulic, musi być uważane za większy honor niż bycie królem w obcym kraju." (w: A. Hitler "Mein Kampf").

W obecnych czasach upadku wzniosłych ideologii, w obliczu globalnego konformizmu, powracanie myślami do dawnych czasów świetności jest w Niemczech (ale także w krajach Beneluksu) coraz bardziej popularne. Obserwuje się rosnące zainteresowanie nacjonalizmem. Powstające partie ultraprawicowe nawiązują w swoich programach wyborczych do hitleryzmu. NPD (Niemiecka Partia Demokratyczna) obiecuje obywatelom RFN "wspaniały sukces narodu niemieckiego" (w: "Polityka", nr 40/2004), jeśli przejmie władzę w państwie. Jest to o tyle niepokojące, że NPD, jak również DVU (niem. Deutschvolksunion – Niemiecka Unia Ludowa) zanotowały wzrost popularności wśród głosujących w wyborach do samorządów lokalnych w 2004 r. Dla przykładu: w Brandenburgii DVU uzyskało 6,1% głosów (4. miejsce), natomiast w Saksonii NPD zdobyło 9,2% głosów – poparcie wzrosło od 1999 r. o 7,8% ("Polityka", nr 40/2004). Szacuje się, iż w Niemczech żyje około 40 tys. sympatyków neonazizmu i neofaszyzmu.

Manifestacja niemieckich neonazistów

Powodów, dla których skrajny nacjonalizm zdobywa rzesze zwolenników jest wiele. Warto zwrócić uwagę na to, że opinie specjalistów co do korzeni takiej postawy są dość zróżnicowane. Część z nich uważa, że młodzi ludzie inspirują się ruchem skinheads, widząc ukazywaną w wielu filmach wielkość, majestat i potęgę Hitlera, czują przed nim swoisty respekt, chcą się do niego upodabniać. Takie działanie daje im nową wiarę, siłę, której brakuje. To z kolei bierze się z wysokiej stopy bezrobocia we wschodnich Niemczech. "Ossi" mają pretensje do swoich rodaków z Zachodu o ich lepsze warunki życia, perspektywy, powodzenie zawodowe i szereg innych czynników. W dużej mierze prowadzi to do nienawiści. Jednoczą się oni w grupy, z czasem przekształcające się w bojówki. W latach 90. bojówkarze organizowali polowania na "kolorowych" i podpalali mieszkania azylantów. Mogli w trakcie takich akcji zabić nawet kilkadziesiąt osób. Brało się to z rozpaczliwego pragnienia oczyszczenia nacji. "Narodowa teoria świata musi przeto być całkowicie odróżniania od teorii marksistowskiej: musi ona wierzyć ślepo rasie (...)". (w: A. Hitler "Mein Kampf"). Wiąże się to również z bardzo otwartą polityką imigracyjną RFN, zgodnie z którą przybyli mają rozliczne prawa, a to wzbudza u przewrażliwionych przeświadczenie o niesprawiedliwości, odrzuceniu.

Jednakże żeby lepiej zrozumieć kwestię neonazizmu powinniśmy także popatrzeć na nią z perspektywy wyznawców tej ideologii. Czy będąc na ich miejscu, nie uczynilibyśmy tego samego, nie podążylibyśmy śladami Führera? Nierzadko uciekanie się do tego typu rozwiązań to ich jedyna deska ratunku. Członkostwo w grupie skinowskiej daje im silne poczucie przynależności. Przebywają w towarzystwie ludzi takich jak oni, pokrzywdzonych przez los. Ugrupowania te mają często charakter paramilitarny, którego elementami są m.in. glany i ogolona na łyso głowa. Symbole te pochodzą wszakże z Wielkiej Brytanii, lecz nad Renem równie dobrze się przyjęły.

Od początku skini sami sobie wpajają, że walczą w słusznej sprawie. Ludzi postronnych, którzy nie deklarują się jako neonaziści, uznają za złych, zakłamanych i fałszywych. Istotna jest też rzecz następująca: skinheadzi w danym kraju werbują się tylko z jego rodowitych obywateli. Są przeświadczeni o wyższości swojego narodu, muszą zachować "czystość krwi". Ich życie zdominowała walka o ten priorytetowy cel. Zdumiewające poświęcenie oraz oddanie uzyskuje poklask w grupie. Nierzadko wyzwala to w nich agresję, chęć wyeksponowania swojej wartości poprzez użycie siły fizycznej (przemocy).

Neonaziści w Niemczech są bardzo dobrze zorganizowani i trudno rozbić ich przestępcze struktury. Są podzieleni na 2-4-osobowe jednostki. Nawet kiedy jeden z nich "wpadnie", nie da to dojścia do jego kompanów, ponieważ do porozumiewania się między sobą skinheadzi używają jedynie pseudonimów. Posiadają własną muzykę, prasę (np. "NS Kampruf" – "Narodowosocjalistyczne Wezwanie do Walki", wydawane przez Amerykanina Gary’ego Rexa Laucka), zakodowany żargon, serwisy internetowe i sklepy z różnego rodzaju "ekwipunkiem" (koszulki, flagi, przypinki, przepaski ze swastyką). Organizacją o dość dużym znaczeniu jest dla neonazistów BAF (Braune Armee Fraktion), zajmujący się szerzeniem poglądów rasistowskich i faszystowskich. Najsilniej zakonspirowane jest odrodzone NSDAP, którego członkowie na swoich zjazdach nadal oddają hołd Hitlerowi i jego III Rzeszy.

Neonaziści podczas jednego z wieców, manifestujący swoją ideologię przy pomocy charakterystycznych znaków i symboli

Niemieccy neonaziści chcą znowu być potęgą światową; świadczą o tym też ciepłe przyjęcie i przychylne opinie krytyków na temat filmu "Upadek", przedstawiającego Führera jako niczemu niewinnego, zagubionego człowieka. Wybierają jednak karkołomną drogę, która już raz w historii spowodowała globalną tragedię i śmierć przeszło 50 mln ludzi. Nie można do tego dopuścić, trzeba poruszać temat nawrotów nazizmu, ale we właściwy sposób – poprzez uświadamianie i przekazywanie prawdy kolejnym pokoleniom.


Uwaga: powyższe poglądy są wyłącznie poglądami Autora!