Demoscena na liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

Demoscena została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Narodowy Instytut Dziedzictwa zatwierdził wniosek, a decyzję zapadła w dniu 1 grudnia 2021 r.

Inicjatywa wpisania demosceny na listę dziedzictwa kulturowego narodziła się w 2019 roku. Koordynatorem działań został Komitet Społeczny Kronika Polskiej Demosceny założony przez Andrzeja Lichnerowicza. Współautorka wniosku, Kaja Mikoszewska, podkreśliła ogromne znaczenie, jaki wpis ma dla społeczności tworzącej sztukę cyfrową, a także wpływ na zrozumienie wartości tradycji i rzemiosła cyfrowego:

„Dla demosceny decyzja taka oznacza przede wszystkim, że jej dzieła stają się oficjalną częścią kultury, polskiej i światowej — to jest duża rzecz. Możemy nadal się rozwijać, podtrzymywać nasze ulubione tradycje i zmieniać się razem ze światem dookoła, pozostając cudownie dziką, awangardową subkulturą.”

Rodzima sztuka demoscenowa godnie reprezentuje Polskę na arenie międzynarodowej. Polskie prace zajmują wysokie miejsca w konkursach na światowych imprezach. Działania Komitetu Społecznego Kronika Polskiej Demosceny są częścią międzynarodowej inicjatywy Art of Coding, w ramach której organizacje z całego świata z powodzeniem zgłaszają wnioski do UNESCO o uznanie dzieł swych lokalnych społeczności demoscenowych za niematerialne dziedzictwo kulturowe.

Współzałożyciel Art of Coding, Tobias Kopka, zaznacza, że wpis ten potwierdza wpływ, jaki demoscena wywarła na kulturę cyfrową w Polsce i na świecie, i jest milowym krokiem na drodze do oficjalnego potwierdzenia jej wartości:

„I am extremely happy that Poland, right after Finland and Germany, recognized the digital culture of the demoscene as immaterial cultural heritage. It is a huge milestone, as it confirms on an institutional level that the demoscene is a major influence on digital culture east and west, north and south, crossing all borders and boundaries. We are super-grateful for the success of the Polish scene and community behind Kronika Polskiej Demosceny, which pushed the successful application with great passion and energy.”

Wpis na listę krajową Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego jest także zobowiązaniem dla byłych i aktualnych osób działających na demoscenie. To zobowiązanie do utrwalania tego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Wszystkie te osoby stają się swoistymi kustoszami pamięci pierwszych obiektów cyfrowych na tej liście.

Demoscena to międzynarodowa społeczność tworząca cyfrowe dzieła audiowizualne, w Polsce aktywna od lat 80. zeszłego wieku. Narzędziami artystów i artystek są urządzenia elektroniczne. Programy, muzyka i grafika powstają na najróżniejszym sprzęcie komputerowym i często przekraczają jego założenia techniczne. Ten aspekt zdecydowanie podkreśla Łukasz Szałankiewicz, współzałożyciel Komitetu i specjalista w badaniach nad początkami demosceny i komputeryzacji w Polsce:

„Patrząc na demoscenową społeczność, widać, że jednym z głównych jej założeń jest wyznaczanie i przekraczanie granic. Dziś, w tej historycznej chwili, cieszę się, że wspólnymi siłami przekroczyliśmy następną symboliczną granicę, stając się pierwszą kulturą cyfrową objętą patronatem UNESCO. Twórczość demoscenowa jest nierozerwalnie związana z rozwojem techniki i informatyki, zaczęła powstawać w Polsce w momencie pojawienia się pierwszych mikrokomputerów. Największy rozkwit demosceny w Polsce to początek lat 90 XX wieku. Konsekwencje tego rozkwitu dzisiaj widzimy w obszarze aktualnej siły biznesowej firm gamingowych w Polsce, które w większości miały swoje korzenie właśnie na demoscenie.”

Demoscena jest z założenia subkulturą alternatywną i niekomercyjną, a jednym z jej filarów jest twórcza konkurencja. Stałym punktem programu imprez demoscenowych są konkursy, w których artyści i artystki oraz zorganizowane grupy wystawiają swoje prace pod ocenę publiczności.

Elementy wpisane na Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości ukazują różnorodność dziedzictwa niematerialnego i pomagają podnieść świadomość jego znaczenia. Niematerialne dziedzictwo kulturowe oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności — jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową — które wspólnoty, grupy i w niektórych przypadkach jednostki uznają za część własnego dziedzictwa kulturowego. Niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności.

Komitet Społeczny Kronika Polskiej Demosceny to grupa osób wywodzących się ze środowiska polskiej demosceny. Celem działań Kroniki jest dokumentacja i analiza najlepszych tradycji związanych z polską demosceną oraz zachowanie wartościowych materiałów dla przyszłych pokoleń zajmujących się twórczością cyfrową i badaniami kultury. Prowadzi równolegle kampanie informacyjne i stara się popularyzować demoscenę nie tylko wśród następnych pokoleń twórców i twórczyń sztuki cyfrowej, ale także pokazywać ją ludziom pracującym w branżach mediów i gier jako miejsce na ekspresję artystyczną ich umiejętności, jak również alternatywną drogę rozwoju cyfrowego dzieci i młodzieży.

Źródło:
"Voyager" - PixelPost.pl


Klemens
2021-12-19 08:01:14