LOGOWANIE

Dziś mijają dwie dekady od śmierci papieża Jana Pawła II i nie da się ukryć, że przez ten okres realia polskiego (choć nie tylko) Kościoła uległy dalece posuniętym zmianom. Najpierw wybrzmiał swego rodzaju podział na tzw. kościół toruński i kościół łagiewnicki, kolejne zaś afery – a to na tle moralnym (skandale pedofilskie etc.), a to majątkowym – o uwikłaniu w bieżącą walkę polityczną jednoznacznie skłaniają ku konkluzji, iż autorytet instytucji Kościoła w Polsce uległ dalekiej erozji. Czy drugi tom jego historii opracowany przez Wojciecha Roszkowskiego pozwala uwierzyć w odwracalność tego procesu?

Przypomnieć należy – choć w istocie czytelnik już to sobie uświadamia po lekturze raptem kilku pierwszych stron – iż tytuł przedmiotowej publikacji jest dość mylący, nie koncentruje się ona bowiem na chrześcijaństwie jako takim, lecz w jej centrum znajduje się Kościół katolicki, pozostałe zaś odłamy chrześcijaństwa – jak protestantyzm czy prawosławie – pojawia się tylko na uboczu tych rozważań.



Nie da się również ukryć, że pióro autora cechuje się dużą stronniczością, może nie do końca apologetyczną, jednakże nie pozwalającą uznać czytanych wywodów za tzw. prawdę historycznę, faktografię choćby aspirującą do obiektywizmu. Czasami zresztą kieruje to autora ku dość zabawnym manowcom, np. broniąc wyroku w sprawie Galileusza (dowodząc niezrozumienia przez ogół stawiango uczonemu zarzutu) następnie niejako deprecjonuje członków trybunału, którzy głosowali za uniewinnieniem, choć zarazem jego sympatia skłania się właśnie ku nim. Chcąc dowieść żywotności Wiary zaczyna on przymykać oczy na ortodoksyjne odstępstwa, np. fakt protestanckich predylekcji C.S. Lewisa.

Pomimo dość imponujących rozmiarów książki warto mimo wszystko pamiętać, że z natury rzeczy musiała ona mieć charakter dość pobieżnego przeglądu dziejów. Mimo wszystko trudno nie uznać danej pozycji za dość niezbalansowaną. Wiele w niej dla przykładu o XX-wiecznych świętych, mało zaś chociażby o teologii wyzwolenia, lefebrystach czy odwracaniu się wielu tradycyjnie katolickich społeczeństw w kierunku tzw. zielonoświątkowców. Wyraźnie daje się również odnieść wrażenie właściwego dla starszych ludzi swego rodzaju obrażenia się na współczesność, choćby w kontestowaniu kursu wytyczanego przez papieża Franciszka.

„Historia chrześcijaństwa. Świętości, upadki i nawrócenia. Tom 2. Od XVI do XXI wieku” to książka, której przywary i niedoskonałości rzucają się w oczy równie mocno, co ujmująca jakość warstwy edytorskiej. Niestety prezentuje się ona lepiej na półce, niźli w ewentualnych przypisach.

Autor: Klemens

więcej komentarzy dodaj komentarz