Orlando Figes - Wojna krymska 1853-1856. Ostatnia krucjata

Przed rokiem o tej porze zagłębiałem się w opowieść o historii amerykańskiej wojny secesyjnej, konflikcie wciąż żywym w pamięci i codzienności społeczeństw Stanów Zjednoczonych Ameryki. Łatwo jednak zapomnieć, że dosłownie chwilę wcześniej znacznie bliżej nas rozgrywały się nie mniej monumentalne starcia o znacząco większym wpływie na realia pewnego narodu osiadłego nad Wisłą.
Wojna krymska w różny sposób wpisała się w świadomość narodów w nią zaangażowanych, wbrew pozorom wcale licznym. Dla jednych stała się źródłem pewnej mitologii narodowej, inni zaś ją wyparli z pamięci nawet nie z powodu jej rezultatów, co wskutek przesłonięcia przez inne wydarzenia, mniej czy bardziej odległe czasowo tudzież geograficznie. Przykładowo i dla Polaków jawi się ona jako zupełnie obcy konflikt, mimo że kwestia polska była podczas niego jednym z żywszych tematów, a i zaangażowanie Polaków weń – i to po obu stronach – nie było zupełnie marginalne, by wskazać chociażby na śmierć Adama Mickiewicza gdzieś daleko nad Bosforem.



Niewątpliwym atutem pióra Orlando Figesa jest fakt, że wywodząc się z kręgu zachodniej kultury jest on zarazem entu
zjastą cywilizacji Rosji jako taką. W konsekwencji jego publikacja wymyka się typowym przywarom zbyt intensywnego zorientowania na jednej grupie źródeł, nieproporcjonalnego wobec stanu ich reprezentatywności.

Dotyczy to również spojrzenia tureckiego, które wszakże nieco zanika podczas opisu samych walk – autor znacznie więcej uwagi poświęca tamtejszej perspektywie sprzed wybuchu wojny, jak i po jej zakończeniu. Jest to tym dziwniejsze, iż sam wypomina on zachodnim aliantom ich pełną wywyższania się lekceważącą postawę.

„Wojna krymska 1853-1856. Ostatnia krucjata” to pozycja mimo wszystko nieco rozczarowująca, zwłaszcza dla osób, które oczekiwały soczystej batalistyki. Warto jednak pamiętać, iż konflikt ten stanowił niejako pierwiosnek walki w okopach Wielkiej Wojny, tylko że na znacznie skromniejszym obszarze i mimo wszystko na znacząco mniejszą skalę. Nade wszystko jednak publikacja ta znakomicie przybliża znaczenie tego sporu dla biegu historii Europy i świata, dziś już w zakresie swych źródeł mocno niezrozumiałego.

Autor: Klemens
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz