Michaił Baryatinsky - Czołg T-34

Swojego czasu miałem przyjemność recenzować monografię Michaiła Baryatinskiego na temat czołgów rodziny IS. Kończąc tamten tekst wspomniałem, że na rynku odnaleźć można inną publikację tegoż autora, odnośnie kultowego czołgu T-34 i zapowiedziałem, że ją zakupię. A skoro zakupiłem i przeczytałem ją jakiś czas temu, to czemuż nie podzielić się opinią z moimi wiernymi czytelnikami?
Podobnie jak w przypadku „Czołgu Joisif Stalin” (pisownia oryginalna) monografię „Czołg T-34” udało mi się zdobyć po skandalicznie niskiej cenie – tym razem było to coś poniżej 10 złotych. Co otrzymamy w tej cenie? Pozycja zawiera 119 stron wypełnionych faktami, zdjęciami i planami legendarnego (co nie znaczy wybitnie dobrego) czołgu T-34. Pozycja poświęcona jest, w przeciwieństwie do „I-S”, nie rodzinie pojazdów, ale jednemu konkretnemu modelowi i jego wersjom rozwojowym. Oznacza to mniej więcej tyle, że poznamy wszystkie chyba wersje produkcyjne T-34 z działem 76mm, jednakże pominięta zostanie wersja z działem 85mm i jej wersje rozwojowe. Biorąc pod uwagę ograniczoną ilość miejsca nie można mieć tego autorowi za złe. Opisy są dość szczegółowe, Baryatinsky omawia nie tylko założenia produkcyjne różnych wersji tegoż koła napędowego radzieckich sił pancernych, ale i praktykę, czyli to jak różniły się czołgi w zależności od fabryki, w której były produkowane.



Pozycja rozpoczyna się od szkicu historycznego, który przestawia czytelnikowi wydarzenia poprzedzające stworzenie T-34 – czyli genezę powstania i opis poszczególnych prototypów, wraz z opisem trudności produkcyjnych w poszczególnych latach wojny. Zajmuje to prawie pół monografii. Następnie autor przechodzi do krótkiego rozdziału statystycznego, który u
kazuje wiarygodne i sprawiające wrażenie profesjonalnych wyliczenia produkcji rocznej T-34 w okresie mniej więcej obejmującym II wojnę światową. Autor prócz suchych tabelek uzasadnia w sposób naukowy podstawę swoich wyliczeń oraz tłumaczy powstałe rozbieżności między różnymi źródłami. Kolejny rozdział poświęcony jest szczegółom konstrukcyjnym. Prócz sporej dozy informacji zawiera kilka przekrojów i szkiców – czyli to, co modelarze lubią najbardziej. Następne strony opisują różne wersje czołgu w obrębie rodziny „76 milimetrowej”, czyli pojazdów na podwoziu „klasycznej” tetki. Możemy z niego wydobyć podstawowe informacje o czołgach specjalnego zastosowania (mostowe, miotacze ognia i trały przeciwminowe), czołgach dowodzenia i „niszczycielach” czołgów, w tym z zadziwiająco skutecznym działem 57mm. Ostatni rozdział stanowi bardzo skrótowe omówienie działania czołgów T-34 na różnych frontach II wojny światowej. Nie jest to opis może najbardziej szczegółowy, ale rysuje w głowie pewien obraz.

Reasumując – warto? Za tą cenę ciężkim grzechem byłoby nie skorzystać. Nie będzie może to perła w pancerniackiej biblioteczce, jednakże jako wprowadzenie do tematu radzieckiej „legendy” - jak najbardziej się nada. Do jej wad można zaliczyć chyba jedynie to, że za mało miejsca poświecono mankamentom czołgu (a przynajmniej ja sobie nie przypominam elaboratów na ten temat), jednakże nie można mieć wszystkiego. Logicznym jest, że przy tej objętości nie będzie to ani wyczerpujące studium konstrukcyjne, ani najszerszy opis szlaku bojowego (choć przyznam, że wyliczenia autora odnośnie produkcji pojazdów są zaiste interesujące i wprowadzają chyba trochę świeżości do tematu). Jednakże wiedzy nigdy dość, a za tą cenę – z czystym sumieniem polecam!

Autor: Matis
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz