Historyczne Bitwy - Lepanto 1571r. - Koniec Mitu Niezwyciężonych Turków
Historyczne bitwy - Lepanto 1571r. - Koniec mitu niezwyciężonych Turków
Długo jeszcze nazwa Lepanto przywołuje w krajach śródziemnomorskich najpiękniejsze zwycięstwo chrześcijan nad "niewiernymi". Udziałem w tej bitwie słusznie szczycą się weterani. Genialny Cervantes, twórca "Don Kichota", stale domaga się szacunku, z tej racji, iż rana odniesiona pod Lepanto czyni zeń kalekę...
Od początku XVIw. tureckie galery bezustannie grasują w zachodniej części Morza Śródziemnego. Grabią należące do Hiszpanii wybrzeża Sycylii. Uprowadzają ludność. Tysiące chrześcijan trafia, jako niewolnicy, do służby osmańskiego sułtana. Żeglarze, kupcy, podróżni widząc zbliżającą się turecką galerę mogą być pewni, że wkrótce niewola gwałtownie przerwie ich dotychczasowe życie. Morze Śródziemne, rzymskie mare nostrum, zmienia się dla chrześcijan w morze niebezpieczeństw.
Niebezpieczeństwo grozi nie tylko jednostkom, lecz też całym państwom. Przekonuje się o tym Rzeczposplita Wenecka żyjąca wszak z handlu morskiego. W marcu 1570r. Turcy zajmują, należącą do Wenecji, Nikozję na Cyprze. Nigdy jeszcze sytuacja nie była tak zła. Z drugiej strony światu chrześcijańskiemu ogromnym niebezpieczeństwem grozi sojusz Turcji z władcą Algieru, Eudjem Alim. Hiszpańskie posiadłości ciągnące się od Gibraltaru poprzez Baleary, Sardynię, Sycylię po Neapol stają w obliczu muzułmańskiego najazdu. Wzięcie Nikozji przez Turków zmusza chrześcijan do działania. Papież Pius V wznawia ideę krucjaty, skłania Wenecję i Hiszpanię do zawiązania Świętej Ligi. Z początkiem 1571r. układ zostaje zawarty: Stolica Apostolska, Wenecja i Hiszpania zbierają siły do walki z morską potęgą imperium Osmanów. Przez całe lato 1571r. w Messynie gromadzi się flota: razem 280 okrętów i 30000 żołnierzy.
Dowództwo obejmuje don Juan d'Austria, bękart Karola V, przyrodni brat Filipa II(wówczas króla Hiszpanii w latach 1556-1598). Flota opuszcza, 16 września, Messynę i płynie na Korfu. Tam zwiadowcze galery przynoszą wieść, iż flota turecka, licząca 230 okrętów, kotwiczy pod Lepanto, u wejścia do Zatoki Korynckiej. Także Turcy wiedzą o nadciągających chrześcijanach i postanawiają atakować. Na to samo decydują się chrześcijanie. 7 października, o świcie, dwie floty stają na przeciw siebie. Pierwszy sukces przypada don Juanowi d'Austria: zamyka Turków w zatoce uniemożliwiając im wyjście na otwarte morze. Nie mogą już uniknąc swego przeznaczenia. Bitwa jest starc
Grzmią działa, pociski druzgoczą okręty, które pożerają płomienie: panika ogarnia Turków. W środku zatoki ogromne okręty hiszpańskie miażdżą swym ciężarem Osmanów, niezdolnych do przeciwuderzenia. Jedynie władca Algieru, Eudj Ali, zręcznie wymyka się trzydziestoma galerami. Cały dzień trwa walka, wybuch szału i potop ognia. Pod wieczór chrześcijanie wywalczają zwycięstwo, lecz morze jest czerwone od krwi poległych.
Turcy tracą 30000 ludzi, zabitych lub rannych, 3000 trafia do niewoli, 15000
chrześcijańskich galerników odzyskuje wolność. Straty chrześcijan to 8000
poległych, 21000 rannych, dziesięć zatopionych galer. Czy to zbyt wielka
cena za zwycięstwo? Zapewne, lecz zdobycz, jeśli nie zwraca życia poległym,
to przecież wynagradza straty materialne: 117 okrętów, 450 dział i 39
sztandarów tureckich. Lecz najpiękniejszym łupem jest zwycięstwo. Lepanto
przemienia się, według słów Cervantesa, w "najbardziej godne pamięci starcie
jakiego nie znały wieki minione, a nadchodzące mają nadzieję ujrzeć". W
całym chrześcijańskim świecie uroczyście świętują zwycięstwo. Nowina szerzy
się szybko, a prestiż króla Hiszpanii, Filipa II, rośnie. Rodzi się legenda
don Juana d'Austrii. Wśród powszechnej radości, niektórzy marzą już o
dalszych triumfach...
A przecież, imperium osmańskie nie jest śmiertelnie ranne: szybko otrząsa
się z klęski, wkrótce wystawia niemal tyle samo okrętów co w czasach
poprzedzających bitwę pod Lepanto. Ale to tylko cień minionej potęgi.
Lepanto rozwiało bowiem na zawsze mit niezwyciężonych Turków. Możliwy staje
się pokój na Morzu Śródziemnym, rozejm staje się faktem. Zwycięstwo
marynarzy i żołnierzy pod Lepanto zmienia się w świadomości Europejczyków
XVI i XVIIw. w zwycięstwo moralne i polityczne. Nigdy jeszcze czyn wojenny
nie budził takiej ufności wobec chrześcijańskiej wiary i potęgi Hiszpanii.
Oto przyczyna chwały Lepanto.
Historyczne bitwy - Lepanto 1571r. - Koniec mitu niezwyciężonych Turków
Piotr 'Perkun' Rojewski
piorojewski@poczta.onet.pl
Autor: Perkun
