LOGOWANIE

Zarejestruj sie

Przejściowa poprawa sytuacji polityczno-gospodarczej nastąpiła w latach 70-tych XIXw. w wyniku reform społ-polit. za rządów liberałów(m.in.powszechne prawo wyborcze, ograniczenie praw kościoła:) Na przełomie XIX i XXw. w Salwadorze usankcjonowała się dominująca rola oligarchii ziemskiej(właściciele plantacji kawy) tak w życiu ekonomicznym jak i politycznym. Jednocześnie osłabienie kraju(m.in. wskutek walk stronnictw politycznych) uzależniło gospodarkę Salwadoru od obcych wpływów(gł.USA). Było to niejako przygotowanie pod klasyczną dyktaturę latynoamerykańską; uzależnioną politycznie i gospodarczo od wuja Sama. To swoiste uzależnienie gosp. od odbiorców zagr.(gł. północnoamerykańskich) nie uchroniło tym samym Salwadoru od kryzysu światowego lat 1929-33. Tymczasem nastroje społeczne w Salwadorze zaczęły się znacznie radykalizować(w 1930r. powstała nielegalna Komunistyczna Partia Salwadoru-PCS). W 1931r. dokonano w Salwadorze wojskowego zamachu stanu. Władzę dyktatorską objął gen. Maximiliano Hernandez Martinez(1882-1966). Przeciwko dyktaturze wojskowej wybuchło w 1932r. zbrojne powstanie chłopskie, które jednak zostało krwawo stłumione, co tym samym usankcjonowało rządy wojska. W czasie II wojny światowej Salwador opowiedział się w 1941r. po stronie USA(trudno, żeby było inaczej:) Od 1945r. jest członkiem ONZ, a od 1948r. należy do OPA(Organizacja Państw Amerykańskich-organizacja integracyjna zrzeszająca państwa Ameryki Łacińskiej(od 1962r. bez Kuby), USA i Kanadę, zał. 1948r., siedziba w Waszyngtonie; cel: realizacja idei panamerykanizmu; współpraca gosp. i polit., pokojowe regulowanie sporów).

Martinez został obalony w 1944r. w wyniku powstania części sił zbrojnych, wspomaganych przez masy ludowe. Mimo to, od końca lat 40-tych następował wzrost wpływów armii w państwie. Jednocześnie nastąpiła stabilizacja polit-gosp.(od 1948r., za rządów O.Osorio(1950-56 prezydent) reprezentanta Rewolucyjnej Partii Zjednoczenia Narodowego(zał. 1949r.), czemu towarzyszyła jednak silna polityka proamerykańska. Swoiste przeludnienie kraju zostało częściowo rozładowane emigracją ludności do krajów sąsiednich. Tymczasem nadal trwało przeciwstawianie się wpływom z Gwatemali(m.in. za reformatorskich rządów J.Arbenza Guzmana). W 1951r. Salwador stał się współorganizatorem Organizacji Państw Ameryki Środkowej(ODECA-organizacja integracyjna Ameryki Środkowej, działająca w latach 1951-93(do 1961r. w ramach OPA), siedziba w San Salwador, czł. 6 państw regionu, cel: wzajemna pomoc i pokojowe rozstrzyganie sporów, w 1960r. powołano w jej ramach Wspólny rynek Ameryki Środkowej). Jednocześnie nastąpiło dalsze zacieśnienie więzów z USA-w 1965r.-wraz z Gwatemalą, Hondurasem i Nikaraguą powołano antykomunistyczny pakt pod nazwą Rada Obrony Państw Ameryki Środkowej(wymierzony przede wszystkim w Kubę i jej "eksport rewolucji").

Tymczasem w latach 60-tych po okresie zamachów(1960-62) nastąpiły stabilne rządy prez. J.A.Rivery Carballa(z Partii Pojednania Narodowego-PCN, zał.1961r.), z kolei znowu za prez.gen. F.Sancheza Hernandeza(1967-72) popsuły się stosunki z Hondurasem. Popsuły się na tyle, iż doszło nawet do tego, że mecz piłki nożnej między tymi dwoma państwami(14 lipca 1969r.) skończył się wybuchem tzw. "wojny futbolowej"(w ciągu 5 dni zbrojnych starć zginęło ok. 1000 osób). Jednocześnie nastąpiła dalsza radykalizacja działań antykomunistycznych; konserwatywna polityka społ-gosp. i wewnętrzne walki polityczne spowodowały jednak kryzys, bezrobocie i żądania reform w latach 70-tych. Rządy sprawowała nadal(do 1979r.) prawicowa Partia Pojednania Narodowego, w praktyce były to reżimy dyktatorskie prezydentów-1972-77r. płk. A.A.Moliny Barrazy(kandydat PCN, zdławił w 1972r. próbę zamachu stanu ze strony opozycji w okresie wyborów, w 1974r. opozycja zyskała ledwo 1/3 liczbę mandatów) oraz 1977-79r. gen.Carlosa Humberto Romero Meny(26 lutego 1977r. na wskutek zamieszek w czasie wyborów prezydenckich rząd postanowił ogłosić na 30 dni stan oblężenia).

Skupienie władzy politycznej i gospodarczej w rękach kilku wpływowych rodzin doprowadziło do radykalnych napięć społecznych; od 1977r. następowała polaryzacja sił politycznych oraz wzrost aktywności lewicowych organizacji partyzanckich(działających od lat 60-tych). Wisząca od pewnego czasu w powietrzu wojna domowa w końcu wybuchła. 15 października 1979r. w wyniku bezkrwawego zamachu stanu(rzadko spotykana rzecz) gen.Romero został usunięty przez juntę, do której należało też kilka osób cywilnych. Zniesiono konstytucję oraz rozwiązano parlament. Przewrót został dokonany przez grupę młodych oficerów głoszących hasła reform i odnowy życia politycznego. Władzę objęła 5-osobowa junta wojskowo-cywilna, poparta przez legalne partie opozycyjne(ogłosiła m.in. amnestię i wystąpiła z propozycją rokowań z grupami partyznackimi). Jadnocześnie jednak utrzymywał się stan napięcia polit., trwały akty przemocy ze strony skrajnej prawicy, antyrządowe akcje lewicy i wkrótce nastąpiło nasilenie represji ze strony rządu(w styczniu 1980r. przewagę w nim zdobyły elementy prawicowe). Z kolei 23 marca 1980r. nieznani sprawcy zamordowali arcybiskupa Carlosa Huberta Romero(cały kraj ogarnęła żałoba; Romero został zamordowany przez 4 uzbrojonych ludzi podczas odprawiania mszy świętej. Panowało powszechne przekonanie, iż był to akt przemocy ze strony skrajnej prawicy; wszak arcybiskup bronił chłopów przed represjami).

<< poprzednia | 1 | 2 | 3 | 4 | następna >>

więcej komentarzy dodaj komentarz