| Czarna Afryka- Bokassa- Cesarz Na Sawannie | ||||||||
Kolejna próba obalenia Bokassy miała miejsce w grudniu 1972r., lecz ta również zakończyła się niepowodzeniem. W grudniu 1976r. próbowano dokonać zamachu na jego życie. Dyktator musiał działać i postanowił wprowadzić w życie swój najbardziej fantastyczny plan. Jak mógł ukoronować swój triumf despotyzmu? Wprowadzając monarchię, ku zdziwieniu całego świata. Nosił się z tym marzeniem od dawna, gdyż republikańska fasada władzy szybko go znudziła. Po spotkaniu z przywódcą Libii, pułkownikiem Kadafim, Bokassa postanowił przejść na islam i zmienił imię na Salah Eddine Ahmed Bokassa, a 4 grudnia 1976r. na kongresie MESAN rozwiązał rząd i proklamował monarchię, zmieniając nazwę kraju na Cesarstwo Środkowoafrykańskie. Wprowadził nową konstytucję (wprowadzała rządu absolutne, ustanawiała go jako cesarza i gwaranta demokracji), przeszedł z powrotem na katolicyzm, a 4 grudnia 1977r. w Bangui podczas wielkiej ceremonii koronował się wraz z żoną na cesarza Bokassę I.
Przenieśmy się na chwilę do tamtych wydarzeń (Ten były żołnierz armii francuskiej marzył zawsze, by być tak wielkim, jak Napoleon Bonaparte. Sama zmiana nazwy państwa na cesarstwo w niczym nie pomogła temu jednemu z najbiedniejszych krajów Afryki. Bokassa, nękany manią wielkości, urządził ceremonię koronacyjną na 1/5 budżetu kraju, w rocznicę koronacji Napoleona na cesarza Francji. Oprawa ceremonii na wzór ceremonii koronacyjnej Napoleona kosztowała 30 mln. dolarów. Na koronację zjechało się około 500 zagranicznych dygnitarzy oraz ponad 3 tys. innych gości. Najbardziej usłużny był rząd Francji, który „pożyczył” Bokassie 22 mln. dolarów na jego ceremonię, dodając szlachetnie 24 tys. butelek najlepszych win i 60 mercedesów. Bokassa siadł na ogromnym pozłacanym tronie w kształcie orła o rozpiętości skrzydeł 4,5 metra, mającym 900 złotych piór, a w koronie 2 tys. diamentów. Płaszcz koronacyjny Bokassy miał długość 20 metrów, wyszywany był w złote pszczoły (insygnia Bonapartego) oraz wysadzany licznymi brylantami. Na samą koronację stworzono specjalny most powietrzny z Paryżem, z którego przerzucono do tego nędznego kraju orkiestrę, zawodowych kelnerów, potrawy, szampany, sztuczne ognie i tony kwiatów. Sprowadzono też na miesiąc przed koronacją najznakomitszych krawców, którzy uszyli 5 tys. kostiumów dla szambelanów, stangretów i służby obsługującej uroczystość. Sprowadzono też kopię powozu cesarskiego, wykonaną na tę okazję oraz najprzedniejsze konie z Normandii (które swoją drogą zdychały pod równikowym słońcem). Bokassa na wzór Bonapartego sam się koronował, po czym włożył insygnia władzy na skronie swej żony (agentki rumuńskiej:). Koronę wartą 5 mln. dolarów nowo mianowanego Cesarza Republiki wieńczył 138- karatowy diament). Intronizacja okazała się jednak grobem dla państwa. Nastał okres despotyzmu władzy, brak swobód demokratycznych oraz rosnący chaos gospodarczy. W kraju zaczęła narastać opozycja, która była jednakże brutalnie tłumiona. Pomimo, że cesarstwo miało być monarchią konstytucyjną, nie zostały przeprowadzone żadne znaczące reformy. Powszechne były tortury, a sam Bokassa miał rzekomo czasem brać w nich udział. Choć dokonany przez Bokassę w roku 1965r. zamach stanu odbył się bez ofiar, to nie można powiedzieć tego o jego rządach. Liczba ofiar, które mu udowodniono, to kilka tysięcy, podejrzewano go także o kanibalizm (najbardziej makabryczną zbrodnią Bokassy była dokonana 17 kwietnia 1979r. na jego rozkaz masakra ponad 100 licealistów w Bangui, protestujących przeciw obowiązkowi noszenia mundurów szkolnych wyprodukowanych w fabryce jego żony. Uczniowie ci zostali zamordowani przy użyciu kijów i maczet, a następnie-zgodnie z dawnym afrykańskim zwyczajem-zjedzeni. Według wszelkiego prawdopodobieństwa, Bokassa osobiście brał udział w morderstwie i jedzeniu zwłok). Przy całym swym bestialstwie- które sprawiało, że porównywano go często do ugandyjskiego tyrana Idi Amina Dady (razem dzielili zamiłowanie do kobiet i przepychu, byli jednak zbyt podobni, aby się lubić)- Bokassa odznaczał się niezłą fantazją. Na przykład w roku 1971 z okazji Dnia Matki kazał wypuścić z więzień wszystkie przebywające w nich kobiety, a wszystkich mężczyzn oskarżonych od dokonanie napaści na osoby płci żeńskiej- stracić. Bokassa był nie tylko tyranem i zbrodniarzem, ale także człowiekiem owładniętym żądzą posiadania. Kosztem poddanych zgromadził 25 mln. dolarów, o których nie powiedział nawet żonie. Poprzez swoją firmę wywoził do Francji drogie kamienie, kość słoniową i heban. Wydawał najwięcej ze wszystkich dostojników państwowych świata w jednym z najbardziej ubogich zakątków Ziemi. Widząc, że kraj umiera, zaczął gromadzić resztki pieniędzy na prywatnych kontach.
Pomimo, że rządy Bokassy były krwawą tyranią, ten afrykański dyktator był wspierany przez Francję, a francuski prezydent Valery Giscard d’Estaing był jego częstym gościem (choć później dementował doniesienia o przyjmowaniu od Bokassy prezentów w zamian za znaczne sumy pieniędzy idące w miliony franków). Poparcie finansowe i militarne ze strony Francji dawało jej dostęp do znajdujących się w Cesarstwie rud uranu, których wykorzystywanie było potrzebne do kontynuowania francuskiego programu nuklearnego. Owszem, wysłannik prezydenta Francji, próbował skłonić Bokassę do abdykacji, dostał jednak po głowie cesarskim berłem. Poparcie ze strony Francji skończyło się dopiero po wydarzeniach z 17 kwietnia 1979r.. Wykorzystując nieobecność Bokassy w kraju oraz liczne wystąpienia przeciw władzy (łącznie z rewoltą studentów i uczniów), 21 września 1979r. francuskie oddziały komandosów wsparły zamach stanu, kierowany przez spiskujących współpracowników Bokassy, w wyniku którego prezydentem ponownie został, popierany przez Francję, David Dacko, przywracając republikę i rządy cywilne. Bokassa udał się na emigrację na Wybrzeże Kości Słoniowej, a następnie do Francji (Paryż), gdzie mieszkał w luksusowych warunkach. W grudniu 1980r. Sąd Najwyższy skazał zaocznie Bokassę na karę śmierci (później zmienioną na karę dożywotniego więzienia), za morderstwa, kanibalizm oraz sprzeniewierzenie złota i brylantów, włącznie ze szpiegostwem na rzecz Libii. Dacko był swego czasu doradcą Bokassy, jego nominacja z woli Francji wywołała protesty opozycji. Finałem tych wydarzeń był bezkrwawy zamach stanu dokonany 20 września 1981r. Rządy objął 23- osobowy Wojskowy Komitet Odnowy Narodowej. Zawieszono konstytucję i działalność partii politycznych.
Prezydentem został gen. Andre Kolingba (ur. 1937r.), szef sztabu generalnego i przewodniczący WKON. Lata 80-te były okresem politycznej niestabilności pod znakiem rządów armii i nowej monopartii (1987r.)- Środkowoafrykańskiego Zrzeszenia Demokratycznego (RDC), pod przewodnictwem Kolingby. Politykę zagraniczną ograniczono do ścisłych związków z Francją i krajami środkowej Afryki. W listopadzie 1986r. po referendum, uchwalono nową konstytucję i przeprowadzono elekcję Kolingby na prezydenta (od 1988r. również premiera). Wobec pogarszania się sytuacji ekonomicznej kraju i antagonizmów plemiennych, prezydent Kolingba przyjął program dostosowawczy Międzynarodowego Funduszu Walutowego. W 1991r. pod presją wstrzymania pomocy Funduszu oraz pod naciskiem Francji i opozycji, rząd podjął działania w kierunku liberalizacji polityki. Został przywrócony system wielopartyjny oraz zmodyfikowano konstytucję, zgodnie z którą głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Kolingba zrezygnował z przywództwa RDC. Pierwsze wolne wybory prezydenckie i parlamentarne z 1992r. zostały uznane przez opozycję i Sąd Najwyższy za nieważne, ponieważ Kolingba znalazł się na pierwszym miejscu....:). W sierpniu 1993r. wybory powtórzono. Ponieważ Kolingba tym razem znalazł się na czwartej pozycji, podjął próbę zachowania władzy poprzez niedopuszczenie do drugiej tury wyborów. Poniósł jednak porażkę i zwyciężył opozycyjny Ruch na Rzecz Wyzwolenia Ludu Afryki Środkowej (MLPC), a prezydentem i szefem rządu został we wrześniu 1993r. Ange-Felix Patasse (reelekcja w 1999r.).
Objął on kraj pełny społecznych niepokojów, z niezwykle kruchą demokracją. Co gorsza, nie mógł w żadnym razie liczyć na przychylność armii. W 1995r. w drodze referendum przyjęto nową konstytucję. W 1997r. miał jednak miejsce nieudany przewrót wojskowy z udziałem francuskich najemników. W latach 1998-2000 Rada Bezpieczeństwa ONZ wprowadziła międzynarodowe siły pokojowe (MINURCA) dla przywrócenia stabilności i bezpieczeństwa wewnętrznego. Pod ich nadzorem partia MLPC wygrała (przewagą 1 mandatu) wybory parlamentarne w 1998r., a Patasse wybory prezydenckie w 1999r. Tragiczny stan finansów publicznych (zaległości w płaceniu świadczeń pracownikom sektora publicznego sięgnęły roku) sprawił, że państwo wstrząsane było antyrządowymi demonstracjami i zamachami stanu, z których ostatni, dokonany w 2003r. przez gen. Francois Bozize (pod nieobecność Patasse w kraju) okazał się udany. Bozize zawiesił konstytucję i rozwiązał parlament, obiecując równocześnie przeprowadzenie nowych wyborów, których termin nie został dotychczas określony. Funkcję organu ustawodawczego przejęła Tymczasowa Rada Narodowa, która ma opracować projekt nowej konstytucji, co jednak nie daje jak na razie żadnych gwarancji ładu politycznego i poprawy sytuacji gospodarczej. | ||||||||
| << poprzednia | 1 | 2 | 3 | 4 | następna >> |
