| FAMAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FAMASFAMAS jest obecnie podstawowym karabinem szturmowym armii francuskiej. Jej nazwa pochodzi od skrótu Fusil d'Assaut de la Manufacture d'Armes de St-Etienne, co oznacza po prostu karabin szturmowy stworzony w firmie Manufacture d'Armes, mieszczącej się w mieście Saint-Étienne. Prace nad tą nową bronią dla francuskich żołnierzy rozpoczęły się już w 1967 r. Głównym zamierzeniem jej twórców, którym przewodził znany francuski konstruktor broni Paul Tellie, było stworzenie uniwersalnego karabinu mogącego zastąpić tak zróżnicowane – a zarazem przestarzałe – konstrukcje, jak półautomatyczny karabin MAS Mle.49/56, pistolet maszynowy MAT-49, czy lekki karabin maszynowy MAC Mle.1929. Aby jednak sprawdzić się w różnych rolach na polu walki broń musiałaby być odpowiednio lekka, niezbyt wielka, ale zarazem szybkostrzelna i celna.
Konstruktorzy z Manufacture d'Armes uznali, że najlepszym sposobem na osiągnięcie wysokich parametrów broni będzie stworzenie jej w układzie systemu bullpup. To rzadko stosowane rozwiązanie, polegające na umieszczeniu magazynka w tylniej części broni (za uchwytem i spustem) posiada kilka niezaprzeczalnych zalet – przy niewielkich rozmiarach całego karabinu pozwala na zwiększenie celności na dłuższych dystansach, a zarazem przyczynia się do zmniejszenia odrzutu przy prowadzeniu seryjnego ognia. Przy budowie FAMAS-a wykorzystano w dużej mierze materiały z tworzywa sztucznego, które są bardzo trwałe, nie korodują, a także są lżejsze od ich metalowych odpowiedników. Kolejną nowinką było zastosowanie w broni automatyki opartej na mechanizmie zamka półswobodnego. Został on wynaleziony przez węgierskiego konstruktora Paula de Kiralego jeszcze przed drugą wojną światową. System ten mimo faktu, iż pozwala zachować idealne ciśnienie gazów prochowych w komorze gazowej oraz posiadania mniejszej wagi od standardowego zamka swobodnego nie przyjął się zbytnio przy produkcji nowych broni, aż do czasu udoskonalenia go przez zespół Telliego. Pierwszy prototypowy egzemplarz karabinu FAMAS F1 został ukończony w 1971 r., a jego testy trwały w latach 1972-1973. Mimo bardzo pozytywnych wyników na poligonach wielu wojskowych było wciąż sceptycznie nastawionych do zastosowanych w nim licznych nowinek, uznając je za całkowicie zbędne i niepotrzebnie komplikujące całą konstrukcję. Dlatego też jeszcze w fazie testów francuskie dowództwo uznało, że jako przejściowe rozwiązanie wyposaży swych żołnierzy w szwajcarskie karabiny szturmowe SIG SG-540. Dopiero po kilku latach i wielu testach porównawczych obu broni zdecydowano się ostatecznie przejść na FAMAS-y. Od 1978 r. broń weszła do użycia jako podstawowy karabin szturmowy armii francuskiej, która z racji niepowtarzalnego wyglądu zaczęła nazywać go „trąbką”. FAMAS F1 został wyprodukowany w ilości 400 tys. sztuk, po czym wstrzymano produkcję zastępując go nowszymi wariantami, służącymi aż po dziś dzień.
Pierwszą zmodyfikowaną wersję karabinu oznaczono symbolem G1. Różnił się on od wersji podstawowej praktycznie jedynie polepszonymi walorami ergonomicznymi (przemodelowano wygląd uchwytu pistoletowego i osłony języka spustowego). Kolejna wersja G2 dostosowano do wymogów standaryzacji amunicji w krajach NATO, co zaowocowało stworzeniem magazynka odpowiadającego systemowi STANAG (stosowanego np. w M-16). Dodatkowo na górnym uchwycie umieszczono szynę Picatinny, służącą do montowania różnych akcesoriów dodatkowych, takich jak choćby celownik optyczny. Jeśli zaś chodzi o podstawowe systemy celownicze to zdecydowano się na zamontowanie zwykłej muszki oraz dwóch przezierników służących do walki przy różnym stopniu oświetlenia. Broń ma dalszy zasięg i większą szybkostrzelność. FAMAS G2 posłużył także jako baza dla wersji G2 SMG (taki pseudo-pistolet maszynowy; modyfikacja ta polegała na znacznym skróceniu lufy, co zmniejszyło rozmiar broni kosztem obniżenia zasięgu), G2 Commando (trochę dłuższa lufa niż w G2 SMG), G2 Sniper (wydłużona lufa oraz wbudowany celownik optyczny zamiast górnego uchwytu czynią z tej wersji niezgorszy karabin wyborowy) i FELIN. Ta ostatnia wersja jest obecnie w fazie prototypu i ma stanowić integralną część systemu żołnierza przyszłości. FELIN ma posiadać przeróżne podzespoły elektroniczne, przeróżne celowniki, sensory, kamery podłączone do hełmu z wizjerem, komputer balistyczny itp.. Do różnych wersji karabinów FAMAS istnieje możliwość przyczepienia bagnetu, 40mm granatnika M203, granatów nasadkowych, dwójnoga, który zresztą jest dodawany do większości egzemplarzy jako standard. Karabin FAMAS okazał się w pełni udaną konstrukcją. Jego twórcy postawili na wiele nietypowych rozwiązań, które sprawdziły się w praktyce. Broń jest skuteczna, celna i co ważne – niezawodna. Używano ją z powodzeniem w trakcie operacji „Pustynna Burza” oraz podczas kilku misji pokojowych na całym świecie. Jego wartość została potwierdzona przez oddziały Legii Cudzoziemskiej stacjonujące w miejscach o trudnym klimacie. FAMAS nie okazał się jednak hitem eksportowym. Poza Francją używają je jedynie armie Senegalu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Autor: 2711
|
| |
