JAS-39

JAS-39

Gripen jest jedną z propozycji dla naszych wojsk na następcę wysłużonych Migów i Su. Więc warto by przedstawić konstrukcję tego znakomitego samolotu rodem z "gniazda" SAABa.

Kiedy w 1980 r ogłoszono przetarg na następcę wysłużonych Viggenów nikt nie przypuszczał , że JAS-39 może się stać jednym z lepszych samolotów wielozadaniowych przełomu wieków. Produkcji podjęła się firma SAAB wraz z Volvo Flygmotor, Ericsson i FFV Aerotech tworząc przedsiębiorstwo IG JAS (J- Jakt (myśliwiec), A- Attack (szturmowy), S- Spaning (zwiadowczy). Już w 82 podpisano kontrakt między IG JAS, a rządem Szwecji zakładając produkcję 5 prototypów oraz pierwszych 30 maszyn. Prace w IG JAS trwały pełną parą. Na wiosnę (26 kwietnia) 1987 r w 50 rocznicę powstania firmy SAAB wytoczono z fabryki pierwszy prototyp, który był połowicznie zakryty ponieważ jeszcze nie zdążono ukończyć jednej ze stron. Pierwszy prototyp wzbił się w powietrze grudniu 1988 r. Uległ on katastrofie podczas swojego 6 lotu. W czasie lądowania samolot przechyliło na skrzydło i zahaczył o ziemię. Pilot oblatywacz Lars Radestrom wyszedł z katastrofy cało. Jak się później okazało zawiodły stery. Samolot zamierzenie nie posiada stabilności względem osi poprzecznej przez co zyskał stabilność, ale konieczny jest system fly-by-wire. Właśnie on zawiódł podczas pechowego lądowania. Do czerwca 1991 r. oblatano kolejne 3 prototypy na których testowano ulepszony układ sterowania, systemy nawigacyjne, uzbrojenia oraz silnik i awionikę. Gdy wydawało się, że wszystko z układem sterowania jest dobrze to podczas pokazów lotniczych w Sztokholmie rozbił się kolejny Gryf. Jak poprzednio powodem był system sterowania. Samolot podczas beczki stracił sterowność, a że doszło do tego na małej wysokości pilot musiał się katapultować. Usterka została szybko poprawiona. Do połowy 1994 roku Gripeny wykonały 1400 lotów wykonując 65% programu oblatywania oraz 95% wynikającego z umowy zobowiązań.


JAS 39 121016,1

JAS-39


8 czerwca 1993 r pierwszy seryjny "Gryf" został przekazany lotnictwu Szwecji (Flygvapnet). Flygvapnet jak na razie zamówiło 350 "Gryfów", które maja się znajdoać w 21-23 eskadrach. Gripen jest jednym z niewielu samolotów na świecie o układzie kaczki czyli sterami wysokości położonymi w przedniej części kadłuba (tuż za kabiną). Posiada trójkątny obrys kadłuba oraz jest w dużej części zmechanizowany przez sloty, lotki (fly-by-wire). Samolot w porównaniu do Viggena jest o wiele zwrotniejszy i nowocześniejszy. Posiada mniejszą bardziej funkcjonalna kabinę na której wyposażenie składa się: 35 komputerów połączonych ze sobą trzema terminalami MIL-STD-1553B, 3 wielofunkcyjne wyświetlacze Ericson EP-17 (12,7x15,2cm), HUD Hughesa (28 na 22 stopnie), holograficzne lustro dające trójwymiarowy obraz. Pilot może liczyć na katapultowany fotel Martin-Baker S10LS typu 0-0, w kabinie jest także zamontowana szczegółowa elektroniczna mapa Szwecji na której są zaznaczone nawet takie szczegóły jak linie energetyczne.

Ericsonowi przypadła budowa radaru. Efektem pracy jest radar PS-05 pracujący w paśmie X ma on trzykrotnie większą moc od swojego poprzednika PS-46/A montowanego na JA-37 Viggen. Posiada on także bezwładnościowy laserowy układ nawigacyjny firmy Honeywell oraz urządzenie do obserwacji w podczerwieni (FLIR).

Napęd stanowi zmodyfikowany silnik General Electric F404 (F/A-18). Po zmodyfikowaniu przez Volvo Aero nosi nazwę RM12. Silnik wytwarza ciąg o mocy 54,05 kN, a z dopaleniem 79,18 co daje mu na każdej wysokości możliwość osiągnięcia prędkości przekraczających Ma 1. Do uruchamiania silnika służy pneumatyczny rozrusznik na sprężone powietrze otrzymywane z silnika pomocniczego.

Przednie podwozie złożone z dwukołowego golenia wciąga się do tyłu i obraca się o 90 stopni przez co zmniejsza się przestrzeń potrzebna w kadłubie na luk podwozia. Tylne podwozie chowa się do przodu i jest złożone z pojedynczego koła na goleniu.

JAS-39

| 1 | 2 | następna >>
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz