F-16

F-16

F-16 Fighting Falcon jest niepowtarzalnym samolotem. Świadczy o tym chociażby ilość wyprodukowanych maszyn, która przekroczyła aż 4000! Zaprojektowany jako lekki myśliwiec stał się najlepszym samolotem wielozadaniowym XX wieku...

Samolot został zbudowany w ramach projektu LWF (Light Weight Fighter) przez firmę General Dynamics, która w 1972 r wygrała ten projekt. Projekt nie zakładał dużych ilości zamówionych maszyn. Były to próby typowo doświadczalne mające na celu skonstruowanie lekkiego myśliwca. W tym samym projekcie brał udział YF-17 (późniejszy F/A-18). Samolot wygrał projekt lecz USAF nie miała w planach jego zakupu ponieważ w tym samym czasie wdrażany był F-15. Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych nie widziały sensu zakupu kolejnego samolotu. Wszystko zmieniło się po dokładnym przestudiowaniu poprawionych planów samolotu (trochę większe rozmiary, lekka zmiana sylwetki aerodynamicznej oraz wprowadzenie systemu sterowania fly-by-wire). Po pewnym czasie właśnie F-16 stał się priorytetowym samolotem USAF w tamtych czasach. Pierwszy prototyp wzbił się w powietrze 20 stycznia 1974 r. Nosił oznaczenie YF-16. W stosunku do finalnej wersji F-16A nie różnił się pod wieloma względami. Głównym miejscem gdzie produkowane są "szesnastki" jest Forth Worth. Samolot ten znajduje się głównie na wyposażeniu wojsk Stanów Zjednoczonych lecz eksploatuje go masa innych państw szczególnie NATO, które w 1975 r wybrały F-16 na następcę wysłużonych F-104. Dzięki tak dużej ilości użytkowników wyprodukowano 27 kwietnia 2000 r dla sił Egiptu 4000 F-16. Jest to rzadko spotykana po Drugiej Wojnie Światowej ilość wyprodukowanych samolotów tego samego typu. "Szesnastka" ma świetną sylwetkę aerodynamiczną przez co opory powietrza są zredukowane do minimum i samolot ma lepsze warunki do "swobodnego lotu". F-16 wygląda diabolicznie za sprawą przedniego wlotu powietrza do silnika. Wlot ten nie tylko pełni funkcje estetyczne, ale dzięki takiej konstrukcji silnik ma zawsze zapewniony odpowiedni dopływ powietrza nawet przy dużych kątach natarcia. Na dużych kątach natarcia także przydają się przedłużone nasady skrzydeł sięgające aż przed kabinę. Dzięki nim samolot zyskuje dodatkową nośność oraz zostaje zmniejszony opór powietrza. Zwiększenie siły nośnej jest nie tylko uzyskane za pomocą przedłużeń skrzydeł, ale także dzięki samemu dziobowi. Jest on tak wyprofilowany, że siłę nośną kieruje na skrzydła, a resztę powietrza przepuszcza górną pół sferą. Przy konstrukcji kadłuba posłużono się lekkimi i wytrzymałymi stopami tak aby samolot był jak najlżejszy. To, że "szesnastka" waży mało wcale nie znaczy, że jest mniej wytrzymała od cięższych braci. Samolot wytrzymuje przeciążenia do +9G i potrafi unieść się z ładunkiem prawie dwa razy cięższym od ciebie! Takie osiągi uzyskano dzięki dużej liczbie wzmocnionych wręg znajdujących się w kadłubie. Aby samolot był mniejszy i lżejszy całe oprzyrządowanie jest "przyklejone" do silnika dając efekt charakterystycznego garbu oraz tego, że połowa silnika jakby wystaje z pod kadłuba. Skrzydła są standardową deltą. Taki układ posiada praktycznie same zalety. Dzięki delcie wzrasta spójność kadłuba, skrzydła są o wiele bardziej wytrzymałe, a co za tym idzie mogą wytrzymać większe obciążenie. Dają one także dużą siłę nośną przy stosunkowo małych rozmiarach. Na końcówkach i przednich krawędziach skrzydeł umieszczono klapy sterowane automatycznie przez komputer (fly-by-wire). Ster wysokości jest umieszczony przy samej dyszy i wychyla się bardzo mocno zarówno w płaszczyźnie górnej jak i dolnej. Przy nich umieszczone są hamulce aerodynamiczne rozwierające się w dół i w górę. Ster poziomy jest, także umieszczony przy dyszy silnika. Zaczyna się na wysokości klapolotek, a kończy przy samej dyszy (w wersji norweskiej nad dyszą ukryty jest spadochron hamujący). Napęd stanowi pojedynczy turboodrzutowy silnik dwuprzepływowy z dopalaniem Pratt&Whitney F-100-P-200 o ciągu 106kN. Daje on "szesnastce" prędkość ponad 2 machów. Jest to bardzo dobra jednostka napędowa. Jak dowodzi wieloletnia eksploatacja na F-16 jest to jeden z najbardziej niezawodnych i wytrzymałych silników na świecie. Sprawdza się on w każdych warunkach pogodowych. Dostęp do naprawy uszkodzeń jest ułatwiony przez konstrukcję F-16. Silnik jest po prostu wyjmowany od tyłu. Stosunek ciągu do masy jest bardzo wysoki dzięki czemu maszyna jest o wiele bezpieczniejsza i łatwiejsza w sterowaniu co sobie bardzo chwalą piloci. Kabina F-16 jest po prostu stworzona dla pilota. Łeskowa owiewka zapewnia doskonałą widoczność dzięki tylko jednej wrędze umieszczonej za pilotem, i tak nie ograniczającej widoku. Fotel katapultowany klasy zer-zero McDonnell-Douglas ACES II jest pochylony pod kątem 30 stopni. Takie ustawienie zapewnia lepszą widoczność oraz niweluje skutki dużych przeciążeń działających na pilota. Drążek sterowy jest umieszczony nie po środku jak zazwyczaj lecz po prawej stronie kabiny, tuż na wyciągnięcie ręki. Taka konfiguracja pozwala na wygodniejsze pilotowanie maszyny normalnie oraz przy przeciążeniach. Na drążku znajdują się najpotrzebniejsze przyciski dzięki czemu pilot nie musi tak często odrywać drugiej ręki od przepustnicy. Drążek jest czuły na nacisk pozwalając na dokładniejszy pilotaż. Na wysokości wzroku pilota znajduje się wyświetlacz refleksyjny WARHUD (wide-angle-raster-head up-display) firmy Marconi-Elliot pokazujący najważniejsze dla pilota informacje. Pod nim po prawej i lewej stronie znajdują się dwa MFD firmy Honeywell na, których w każdej chwili pilot może wywołać funkcje jakie chce (np. radar, mapa, uszkodzenia). Kabina ulegała wielokrotnym modyfikacjom, a po latach uzyskała miano "przyjaznej dla pilota". Dobry samolot wielozadaniowy musi posiadać znakomity radar. Na F-16 zamontowano radar firmy Westinghouse model AN/APG-66 charakteryzujący się dobrymi parametrami przeszukiwania zarówno w trybie A-A (air-air) jaki i A-G (air-graund).


F 16 120608,1

F-16



Piloci chwalą sobie możliwość wykrywania celów lecących na bardzo niskich wysokościach. Do lotów nocnych lub wymagających oświetlenia celu wiązką laserową służy doczepiany zasobnik LATIRN (Low Alttiude Navigation and Targeting Infra-Red system for Night) z zestawem nawigacyjnym AN/AAQ-13 oraz zestawem celowniczym AN/AAQ-14. Systemy defensywne stanowi system informowania o opromieniowaniu obcą wiązką radarową RWR Dalmo Victor AN/ALR-69 oraz Loral AN/ALR-56M Adv. RWR. Zamontowany jest także system zakłócania ECM Westinghouse AN/ALQ-131 oraz wbudowana wyrzutnia flar i zagłuszaczy dipolowych ALE-40. "Szesnastka" posiada bardzo rozbudowany system lotu w którego skład wchodzi: GPS firmy Rockwell (widok ma MFD); komputer pokładowy Honeywell; system nawigacji inercyjnej Litton LN-39 w późniejszych modelach (Block 50/52) Litton LN-93 lub Honeywell H-423; system lądowania ILS Collins AN/ARN-108: nawigacja Tacan- Collins AN/ARN-118; uzbrojeniem zarządza komputer General Dynamics; zbudowany system unikania przeszkód terenowych BAe Terprom oraz radiowysokościomierz AN/APN-232 firmy Gould.
Żaden współczesny samolot nie może się obyć bez rozbudowanego systemu komunikacyjnego. F-16 wyposażono w radiostacje UHF Magnavox AN/ARC-164 lub AN/URC-126 Have Quick IIA oraz system szyfrujący Magnavox KY-58 dla niej; VHF AM/FM Collins AN/ARC-186 lub AN/ARC-205 Have Sync Group A oraz radiostacje HF ARC-190. System komunikacji wewnętrznej (interkom) AN/AIC -18/25 pozwalający na bezproblemową komunikację między pilotami. Do wyposażenia komunikacyjnego zalicza się także transponder IFF Teledyne Electronics AN/APX-101oraz aparatura szyfrująca NSA (Narodowej Agencji Bezpieczeństwa) KIT-1A/TSEC.

F-16

| 1 | 2 | 3 | następna >>
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
09.11.2009 | Baker » cud ze polska ma takich kilka pozdrwaoiam
25.05.2010 | tomson12 » z jeden najpopularniejszy samolot odrzutowy F16 fa
więcej komentarzy dodaj komentarz