F-117

Nie sposób chyba nie rozpoznać charakterystycznej budowy F-117. Samolot wygląda zadziwiająco. Zbudowany w technologii fasetowej nie ma prawa latać bez systemu fly-by-wire.

Już w latach 50 rząd amerykański myślał nad projektem "niewidzialnego" dla radaru samolotu. Na początku projekty się zbytnio nie udawały. Dopiero w 75 r Skunk Works (kalifornijski wydział Lockheeda) zostały podjęte prace nad techn. fasetową czyli użycie wielu płaskich części zamontowanych pod takim azymutem, aby rozpraszały wiązkę radarową. W 1977 r Defence Adwanced Research Projects Agency (DARPA) uzgodniła program o kryptonimie Havy Blue na budowę dwóch samolotów. Projekt szybko przekazano do US Air Force gdzie dwa prototypy pospiesznie wybudowane najprawdopodobniej w Burbank (Kalifornia) przewieziono do Nevady (Area 51:)). W 78 r został oblatany pierwszy prototyp . Różnił się on od finalnej wersji nachylonymi do środka statecznikami oraz był o 1/3 mniejszy. W sumie wybudowano 2 Hevy Blue i obydwa stracono. W wypadkach zginęli, także piloci oblatywacze...

Już po pierwszych próbach Hevy Blue postanowiono na otwarcie programu o nazwie Senior Trend, który miał doprowadzić do zbudowania już w pełni bojowej maszyny. Przez to, że cały program posiadał "czarny" status (ściśle tajny projekt) ominął wszelkie polityczne manipulacje. Pierwszy prototyp wzbił się w powietrze 18 lipca 1981 r i posiadał oznaczenie F-117A. Pierwszy model seryjny został oblatany 15 stycznia 1982 r.

Przez to, że samolot jest zbudowany w technologii fasetowej ma on mocno futurystyczny kształt. Na kadłubie nie ma żadnych łagodnych przejść, wszystkie są katami, a całe wyposażenie, albo jest ukryte w środku, albo zintegrowane z poszyciem. F-117 posiada nośny kadłub z dołączonymi do niego skrzydłami oraz sterami.

F-117

Aby samolotu nie można było namierzyć dzięki emitowanej przez radar wiązce samolot go nie posiada, a jedynym systemem celowniczym jest FLIR umieszczony w przedniej części kadłuba. Jak wiadomo radar jest potrzebny także przy nawigacji przez to "sto siedemnastka' ostała wyposażona w bezwładnościowy system nawigacji. Samolotu nie można także namierzyć podczerwienią ponieważ emituje znikomą ilość ciepła dzięki spłaszczeniu wylotów dysz oraz płytkom ceramicznym przy końcówkach, które odbierają ciepło. Dodatkowo cały płatowiec jest pokryty wielowarstwowymi materiałami RAM (Radar Absorbent Material), który to materiał jeszcze zmniejsza echo radarowe. Na wlotach powietrza do silników jest zamocowana kratownica wyposażona w drobniutką siatkę, której oczka są mniejsze od większości wiązek radarowych i przez to widzą kratownicę jako następną płaską powierzchnię fasetową. Aby wloty powietrza nie oblodziły się, kratownica w locie jest podgrzewana. F-117 w czasie pokoju ma wysuwaną antenę radia dzięki, której może komunikować się z bazą. Wystarczy tylko wysunąć tą antenę a Blac Jet (jak go nazywają piloci) staje się widzialny jak na dłoni. F-117 nie posiada naturalnej stateczności. Aby można go było pilotować zastosowano unowocześniony system fly-by-wire. Duże sterolotki i stery stanowią podstawową powierzchnie sterową F-117. Napęd stanowią dwa silniki bez dopalania F404-GE-F-1D2 o ciągu 48kN (podobne jak w F-18). Konstrukcja ma mały stosunek masy do ciągu przez co wszelkie akrobacje na F-117 są bardzo trudne i niebezpieczne. Uzbrojenie jest umieszczone w przedziałach w kadłubie między silnikami. Najczęściej są używane laserowo namierzane bomby o masie 454 i 908 kg. F-117 odznacza bardzo wysoka prędkość przyziemienia przez co został wyposażony w spadochron hamujący umieszczony między statecznikami.

Jak na razie F-117A przeszły rozległą modyfikację awioniki, a Lockheed-Martin chce nawet zmienić owiewkę kabiny na kroplową (jak w F-16).

"Sto siedemnastki" mogą tankować w powietrzu z KC-10 oraz KC-135. Tankowanie odbywa się za pomocą sztywnego ramienia, a w F-117 otwiera się klapka umieszczona na grzbiecie kadłuba, która udostępnia wlew paliwa. Podczas tankowania to miejsce jest oświetlone lampą umieszczoną na czubku kabiny.

Ciekawostką, którą zauważyłem jest to, że chyba nigdzie nie ma prawdziwego zdjęcia F-117, a wszystkie prawdopodobnie są spreparowane. Wystarczy spojrzeć np. na zdjęcie z boku wlotu silnika i za punkt odniesienia obrać sobie którąś z krawędzi. Potem trzeba poszukać zdjęcia pokazującego tą samą część pod innym azymutem i można zauważyć, że nasza krawędź tajemniczo się przesunęła. (są to tylko moje spostrzeżenia, a nie żadna oficjalna wiadomość).

Kiedy 10 października 1988 r ujawniono istnienie F-117 na konferencji prasowej w Pentagonie przez rzecznika asystenta sekretarza obrony narodowej Daniela Howarda światu ukazało się najbardziej przekłamane zdjęcie F-117 na, którym z wiadomych powodów wszystkie krawędzie były zamazane.

Eksperci potwierdzają istnienie broni, która potrafi wykryć Black Jeta lecz jeszcze nic o niej oficjalnie nie wiadomo. Mnie samego ciekawi na podstawie czego wykrywa ta broń, bo jeśli na podstawie nikłego echa radarowego, to częste staną się zabójstwa kaczek w czasie wojny, które zostały wzięte za F-117:) "Sto siedemnastki" brały udział w następujących operacjach wojskowych: w operacji w Panamie (1989), podczas "Pustynnej Burzy" (1991), działań wojennych w Kosowie (1999) (gdzie stracono jeden F-117A do dziś nie wiadomo czy został on zestrzelony, czy był to tylko błąd pilota). Dane techniczne: Nazwa: Lockheed F-117A Stealth Fighter, Night Kawk Wymiary: Rozpiętość- 13,2 m Powierzchnia nośna- 105,9 m2 Długość- 20,09m Wysokość- 3,78m Masa: Własna- 15 880kg Maksymalna startowa- 2 3810kg Osiągi: Prędkość maksymalna- 1040 km/h Pułap- 13 700m Promień działania- 1 850 km Zasięg- 3 700m Uzbrojenie: bomby kierowane laserowo GBU-10 i GBU-27(454 i 908kg), rzadko są przenoszone pociski powietrze-powietrze, a z pocisków ziemia-ziemia przenosi AGM-65 Maveric.

Mateusz 'Falcon' Pilarczyk
falcon10@wp.pl

F-117