Problemy nieefektywności w transporcie miejskim

O ile wpływ inwestycji transportowych na wartość ziemi i nieruchomości jest już dość dobrze zbadanym polem ekonomii, o tyle ich wpływ na alokację ziemi do różnych użytków zdecydowanie wymaga dalszych analiz. Na pewno problemów przysparzają przepisy dotyczące stref miejskich i wywoływane przez nie odchylenie od sytuacji, jaką podyktowałby rynek. Ciężko zresztą ocenić, jak dalekie jest owo odchylenie – z założenia regulacje wprowadzono po to, by uzyskać wzorce użytkowania ziemi odmienne od rynkowych, z kolei można przypuszczać, że urzędnicy starają się jednak naśladować w jakimś stopniu sytuację rynkową. Jednymi z badających to zagadnienie byli McMillen i McDonald, którzy porównywali użytkowanie ziemi w Chicago w roku 1921 (czyli przed wprowadzeniem stref miejskich z 1923 roku) i w latach późniejszych21. We wszystkich badaniach uzyskali zależność między użytkowaniem ziemi a odległością od infrastruktury transportowej oraz odległością od centrum miasta. Dla przykładu, bliskość torów kolejowych, głównej ulicy, rzeki, etc. była negatywnie skorelowana z użytkiem mieszkalnym i pozytywnie z pozostałymi użytkami. Zatem wzorce użytkowania ziemi wykazywały podobieństwa niezależne od stref. Główną różnicą było „mieszanie użytków” w roku 1921 w starszych rejonach miasta i wzdłuż głównych ulic.

McMillen i McDonald rozważali też wpływ infrastruktury transportowej na intensywność korzystania z ziemi. Pokazali oni, że zarówno gęstość ludności jak i zatrudnienie w Chicago są w
pozytywny sposób uzależnione od bliskości do infrastruktury transportowej.

4.4. Wnioski

Przedstawiono sposób, w jaki zwiększenie dostępności transportu wpływa na wykorzystanie ziemi. W pierwszej kolejności następuje wzrost oferty rentowej (związany ze spadkiem kosztu transportu) wywołujący wzrost wartości ziemi. To może w dłuższym okresie doprowadzić do zwiększenia intensywności wykorzystania ziemi. Ponadto, jako że wzrost oferty rentowej jest z reguły różny dla różnych sposobów wykorzystania ziemi, może się okazać korzystna zmiana owego sposobu.

Wymienionych zostało kilka badań dotyczących pojedynczych etapów powyższego procesu. Brakuje natomiast badań poświęconych zarówno wpływowi inwestycji transportowych na ceny, jak i wpływowi cen na wykorzystanie ziemi. Jest to zapewne spowodowane zupełnie różnym horyzontem czasowym – zmiana cen jest prawie natychmiastowa, zaś wykorzystanie ziemi (o ile w ogóle) ulegnie zmianie dopiero po latach.

Otwartą sprawą pozostaje też wpływ ewentualnych zmian w wykorzystaniu ziemi na system transportowy. Wzrost intensywności wykorzystania ziemi automatycznie oznacza wzrost popytu na transport. To zaś może wywołać kolejne inwestycje – ta „spirala” być może w najtrafniejszy sposób wyjaśnia przyczynę rozrastania się miast.

21. J. F. Mcdonald, D. P. Mcmillen, Land use before zoning: the case of 1920s Chicago, “Regional Science and Urban Economics”, 29(4), s. 473–89.
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz