LOGOWANIE

Zarejestruj sie

W marcu 1933 roku opracowano nową wersję tankietek dla Wojska Polskiego na podstawie tankietki TK.Zespołem kierował E. Habich. Nowy projekt był zmodyfikowaną tankietką TK 3 oraz używał mocniejszego silnika z TKF. W kwietniu tego roku, po przejściu pomyślnych prób poligonowych wóz został wprowadzony do uzbrojenia WP w 1934 roku. Produkcja ruszyła w lutym 1934 roku.

Pierwsza seria tankietki wynosiła 20 egzemplarzy. Produkcja tankietek zakończyła się w 1936 roku. Łącznie wyprodukowano 280 wozów. W poszczególnych latach wyprodukowano:

1933 - 20 sztuk(seria prototypowa)
1934 - 50 sztuk
1935 - 120 sztuk
1936 - 90 sztuk

TKS wyposażono w ckm wz. 30 Browning, nową i bardzo udaną konstrukcją. Produkcja ckm jednak ledwo zaspokajała potrzeby całego wojska i do jednostek pancernych nie mogły być przeznaczone egzemplarze tego ckm. Dodatkowo wz. 30 był niestabilny w jarzmie i istniała możliwość wybicia zębów strzelcowi.

Postanowiono więc o uzbrojeniu tankietek w wycofywany z armii karabin Hotchkiss wz. 25 kaliber 7, 92 mm. Po prawej stronie przedziału bojowego zamontowano też podstawę do strzelania przeciwlotniczego z rkm Browning wz. 28 . W późniejszym czasie niektóre wozy posiadały platformę przeciwlotniczą, z której można było strzelać wymontowanym z pojazdu ckm.

W latach 1935- 1938 próbowano zwiększyć siłę ognia tankietek. Eksperymentowano z działkiem Puteaux wz. 18 kaliber 37 mm, jednak ilość dymu wytwarzającego się z działa i brak dostatecznej wentylacji TKS uniemożliwiła wykorzystanie tej broni. Prawdopodobnie próbowano zamontować też działko 47 mm Vickers, ale ta informacja nie jest do końca pewna.

Ostatecznie wybór padł na najcięższy karabin maszynowy 20mm model A. Postanowiono do 1940 roku przezbroić 100 pojazdów(w tym 60 TKS i 40 TK-3). Jednak przezbrojenie wiązało się także ze zmianą konstrukcji pancerza więc do września 1939 przezbrojono tylko 24 pojazdy.

Podczas Kampanii Wrześniowej tankietki miały prowadzić działania rozpoznawcze i ubezpieczające. Jednak konfrontacja z niemieckimi pojazdami pancernymi okazała się klęską ze względu na słabe uzbrojenie. Jedynie wozy z nkm 20mm nieźle radziły sobie w walce. Znany jest przypadek zniszczenia przez nie 3 czołgów Pzkpfw 35(t) produkcji czechosłowackiej przejętych przez Niemców.

Na podstawie konstrukcji TKS stworzona drezyny i ciągnik artyleryjski.

Przydział TKS do poszczególnych jednostek:

- 2 Batalion Pancerny w Żurawicy (18)
101 kompania czołgów rozpoznawczych - 18 tankietek
- 6 Batalion Pancerny we Lwowie (73)
61 dywizjon pancerny
62 dywizjon pancerny
61 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
62 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
63samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
- 7 Batalion Pancerny w Grodnie (79)
31 dywizjon pancerny
32 dywizjon pancerny
33 dywizjon pancerny
31 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
32 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
33 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
- 12 Batalion Pancerny w Łucku (60)
21 dywizjon pancerny
- Batalion Doświadczalny (26)
- I dywizjon pociągów pancernych w Legionowie (6)

- II dywizjon pociągów pancernych w Niepołomicach (12)

Konstrukcja i dane techniczne:

Pancerz: grubość wynosiła: płyty przednie, boczne, tylne od 8 do 10 mm, góra 3 mm, dół 5 mm.

Silnik: Była to podstawowa różnica między TK i TKS. W tym drugim użyto silnika Polski Fiat 122 A elektrycznie uruchamiany. Był to silnik gaźnikowy, czterosuwowy, rzędowy, sześciocylindrowy. Uzyskiwał on moc maksymalną 42 KM przy 2600 obr/min. Pojemność skokowa cylindrów wynosiła 2592 cm3. Zużywał 70 litrów paliwa w terenie i 38 l, w trakcie jazdy po drodze. Silnik ten pozwalał na osiągnięcie prędkości maksymalnej 40 km/h. Skrzynia biegów była trój biegowa z reduktorem. Jeden bieg wstecz, dwa do przodu.

W tankietkach zamontowano obrotowy peryskop opracowany przez A. Gundlacha. poprawienie obserwacji. Tankietka była wyposażona w lunetowy celownik optyczny, który podwyższył celność strzału.


Właśnie brak obrotowych celowników powodowała w czołgach niemieckich duże straty wśród dowódców niemieckich, którzy musieli często wychylać się na zewnątrz pojazdu. Konstrukcja peryskopu Gundlacha została wprowadzona do czołgów alianckich w II Wojnie Światowej. Po wojnie konstruktor wygrał nawet proces z ZSRR o odszkodowanie za produkcję urządzenia bez zakupionej licencji (Wlk. Brytania przekazała ZSRR w ramach pomocy tę konstrukcję, ale sama nie mała do tego prawa).


* Masa - 2,650 kg.
* Załoga - 2 żołnierzy.
* Wymiary - długość 256 cm, szerokość 176 cm, wysokość 133 cm.
* Uzbrojenie - karabin maszynowy 7,92 mm wz. 25.
* Pancerz - nitowany o grubości: przód i tył 6-8 mm, boki 8 mm, góra 3-4 mm, dno 4-7 mm.
* Napęd - silnik gaźnikowy Polski Fiat 122B 46 KM, 6 cylindrów.
*Prędkość maksymalna - 40 km/h.

Autor: FifiCz

więcej komentarzy dodaj komentarz