LOGOWANIE

Zarejestruj sie

Sahara Zachodnia

Sahara Zachodnia (As-Sahra al-Gharbiyyah) to kraj leżący w pn-zach. Afryce nad Oceanem Atlantyckim. Większość terytorium stanowi obszar pustynny zamieszkany głównie przez Arabów i Berberów prowadzących nomadyczny tryb życia. Mimo niezbyt sprzyjających warunków dla rozwoju we wszelkich aspektach od przeszło dwudziestu lat stanowi przedmiot konfliktu zbrojnego między Marokiem, a zwolennikami niepodległości Sahary Zachodniej. Jaka jest historia i chronologia owego konfliktu, po czyjej stronie stoi racja, czy istnieją szanse na pokojowe rozwiązanie i określenie ostatecznego statusu Sahary Zachodniej? Oddajmy się faktom.

W XI w.n.e. Sahara Zachodnia została podporządkowana władzy marokańskich sułtanów. Wybrzeże Sahary zostało odkryte w 1 połowie XV w. przez Europejczyków (gł. Portugalczyków), którzy od pewnego czasu penetrowali zachodnie wybrzeże Afryki. Portugalczycy byli jednak od XVI w. stopniowo wypierani przez Hiszpanów, którzy ugruntowali swoje władztwo ustanawiając Saharę Zachodnią hiszpańską pośiadłością w 1884r. pod nazwą Riio de Oro póĽniejsze nazwy-Hiszpańska Afryka Zachodnia, Sahara Hiszpańska), oraz w wyniku porozumień (1900,1903,1912r.)z Francją o podziale Sahary na prawach kolonii ( zwana też Sahara Zachodnia). W 1958r. Sahara Zachodnia uzyskała status prowincji zamorskiej (posunięcie to miało na celu częściowo załagodzić patriotyczne dążenia ludności saharyjskiej, która wcześniej wznieciła powstanie domagając się połączenia Sahary Zachodniej z niepodległym od 1956r. Marokiem. Powstanie oczywiście zostało stłumione.).W 1962r. odkryto na terenie S.Z. złoża fosforytów, co znacznie wpłynęło na zainteresowanie potencjalnych agresorów. Dążenia niepodległościowe Saharyjczyków (nabrzmiewające przez lata) przerodziły się w otwartą walkę zbrojną z kolonistami hiszpańskimi na początku lat 70-tych, która niebawem nabrała politycznego znaczenia i koordynacji w wyniku utworzenia w 1973r. organizacji niepodległościowej pod nazwą Front Polisario ( Front Polisario lub Ludowy Front Wyzwolenia Sakijat al-Hamra i Rio de Oro jest organizacją narodowowyzwoleńczą Sahary Zachodniej utworzoną w 1973r. w Algierze. Polisario prowadzi walkę partyzancką korzystając z poparcia państw Maghrebu(Libii,Tunezji,ale w głównej mierze Algierii)). Demonstracje antyhiszpańskie ludności Sahary Zachodniej przybrały na sile również w wyniku działalności tzw. Ruchu Oporu Niebieskiej Ludności (organizac

ji utworzonej w 1970r. w Algierze). Skomplikowaną i tak sytuację polityczną pogorszyło wznowienie sporu terytorialnego z Hiszpanią o S.Z. w latach 1973-74 przez Maroko(roszczenia uzasadniane związkami historycznymi) i Mauretanię (roszczenia uzasadniane względami etnicznymi). Mimo obiekcji Maroka i Mauretanii rząd hiszpański podjął w maju 1975r. decyzję o dekolonizacji i przyznaniu niepodlełości Sahary Zachodniej. Posunięcie to spowodowało zaostrzenie sporu z Marokiem, czego kulminacją stał się słynny "zielony marsz" nieuzbrojonych chłopów, kiedy to na rozkaz króla Maroka, Hasana II, 250(350) tys. Marokańczyków podjęło marsz na Saharę Zachodnią, aby w ten sposób zademonstrować swoje roszczenia do tego dekolonizowanego obszaru(Hasan II był królem Maroka od 1969r.,wcześniej w latach 1961-63 i 1965-67 pełnił urząd premiera. W 1962 proklamował monarchię konstytucyjną. W polityce starał się być ostoją równowagi między Zachodem a światem arabskim. Wiele jednak jego poczynań wywoływało kontrowersje w oczach partnerów politycznych; nie ukrywał się bynajmniej ze swoim nacjonalizmem i zapędami dyktatorskimi(wszak już wcześniej, bo 7 lipca 1956r. marokańska partia nacjonalistyczna-Istiklal, zgłosiła roszczenia terytorialne nie tylko do obszaru Sahary Zachodniej, ale również Mauretanii i francuskiego Sudanu). Sam Hasan II przetrwał próbę sił z lewicującymi ugrupowaniami przez zaostrzenie rządów, a żywiołowy nacjonalizm stał się bezpośrednią przyczyną wejścia na teren Sahary Zachodniej. Ów "pokojowy marsz" miał w zamierzeniu zmusić Hiszpanię do podjęcia pertraktacji co do przyszłości konfliktowego terytorium). Tak się też stało. Trójstronne (hiszpańsko-marokańsko-mauretańskie) porozumienie przewidywało opuszczenie Sahary Zachodniej przez Hiszpanów do 26 II 1976r. i ustanowiło tymczasową administrację Hiszpanii, Maroka i Mauretanii (po upływie tego terminu Maroko miało objąć północ, natomiast Mauretania południe S.Z.). Trójstronny układ nie został uznany przez Front Polisario i Algierię (Maroko zerwało stosunki dyplomatyczne z popierającą Front Polisario Algierią) i na przełomie XI/XII 1975r. Polisario rozpoczął walkę zbrojną z oddziałami marokańskimi i mauretańskimi ( przy stopniowym wycofywaniu się wojsk i administracji hiszp.). Po wycofaniu się Hiszpanii, Maroko i Mauretania zawarły w IV 1976r. nowy układ o podziale Sahary Zachodniej (większa część terytorium przypadła we władztwo Maroka).

Historie zapomnianych konfliktów - Sahara Zachodnia

| 1 | 2 | następna >>

więcej komentarzy dodaj komentarz