Sahara Zachodnia

Przełomowe znaczenie dla walki o niepodległość Sahary Zachodniej miało proklamowanie w II 1976r. ( w Algierii, a następnie na terenach wyzwolonych) niepodległej republiki p.n. Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna

(siedzibą władz Arabskiej Demokratycznej Republiki Sahary (RASD) jest Algier, skąd oficjalnie Polisario wypowiedział wojnę Mauretanii i Maroku) uznanej następnie przez szereg państw afrykańskich (m.in przez Mauretanię!), a nie uznawanej przez Maroko. W VIII 1976r. Zjazd Frontu Polisario proklamował konstytucję ( zmodyfikowaną następnie w 1982r.), zgodnie z którą najwyższym organem państwowym jest Rada Dowództwa Rewolucji, głową państwa-prezydent, którym jest przewodniczący Rady, a władza ustawodawcza należy do Saharyjskiej Rady Narodowej (Tymczasowa Narodowa Rada Saharyjska działa już na terenach wyzwolonych przez Front Polisario od XII 1975r.). W XI 1982r. utworzono 7-osobowy rząd z premierem na czele (prezydentem republiki i przewodniczącym Rady Dowództwa Rewolucji jest sekr. gen. Polisario-M.Abd el-Aziz). Podział Sahary Zachodniej między Marokiem a Mauretanią nie trwał jednak długo. Rząd mauretański nie zdołał pokonać partyzantów Frontu Polisario(pokojowe inicjatywy Mauretanii nie wychodziły poza fazę projektów wobec nieustępliwości Maroka, poza tym samą Mauretanię osłabiły wewnętrzne konflikty polityczne) i ustąpił w 1979r. Rozpoczęto rokowania pokojowe z saharyjskim rządem. Na mocy porozumienia Mauretania zrzekła się roszczeń terytorialnych do zajętych obszarów Sahary Zachodniej(w 1984r. został zawarty pokój między Mauretanią a Frontem Polisario). wobec tak zaistniałej sytuacji Maroko zaanektowało 14 sierpnia 1979r. terytorium opuszczone przez Mauretanię (region Tiris), co spowodowało zaognienie konfliktu między siłami marokańskimi a saharyjskimi. Aneksja spotkała się ze stanowczym sprzeciwem OJA(Organizacja Jedności Afrykańskiej) oraz części państw arabskich.

W początkach lat 80-tych nastąpiło nasilenie walk między siłami Polisario a wojskami marokańskimi. Szczególnie zaciekłe walki toczone były w rejonie Hauzy("stolicy" Republiki Saharyjskiej). Nastąpiły również zmasowane ataki partyzantów na zbudowane przez Marokańczyków "mury" zabezpieczające tereny złóż fosforytów. W X 1984r. Polisario podjęło ofensywę pod nazwą "Wielki Maghreb", co było odpowiedzią na porozumienie Libii(wspierającej ich dotąd bronią) z Marokiem i stanowiło swoistą manifestację przed szczytem OJA, który odbył się 12 XI 1984r. w stolicy Etiopii-Addis Abeb

ie. Większość członków OJA opowiedziała się za niepodległością Sahary Zachodniej i przyjęło doń Republikę Sahary, co spowodowało opuszczenie organizacji przez Maroko. Mimo ataków zbrojnych Polisario i jego sukcesów dyplomatycznych Maroko utwierdziło swą faktyczną władzę na terytorium S.Z.(inwestycje gospodarcze, budowa ufortyfikowanego "muru bezpieczeństwa"). Nie mniej w 1984r. Hasan II zaproponował przeprowadzenie referendum co do statusu Sahary Zachodniej(nagłe oświecenie czy perfidna pułapka?).Również w końcu 1984r. przywódca Polisario M.Abd el-Aziz wystąpił z propozycją negocjacji. Na konkretne decyzje trzeba bylo jednak czekać 4 lata. 30 sierpnia 1988r. Maroko i Front Polisario zaakceptowały proponowany przez sekretarza generalnego ONZ plan pokoju, który zakładał przeprowadzenie referendum w Saharze Zachodniej pod kontrolą ONZ(pokojowe intencje Hasana II wydawały się być uzasadnione jego wizytą na szczycie Ligi Państw Arabskich w Algierze 7 czerwca 1988r., ale algiersko-marokański konflikt wokół zachodniej części Sahary stanowił przeszkodę dla ustanowienia "consensusu arabskiego"). Mimo to 4 stycznia 1989r. król Hasan II po raz pierwszy podjął się rozmowy z partyzantami Frontu Polisario. Przełom w rokowaniach dokonał się jednak dwa lata póĽniej (zaprzepaszczony początkowo ponownym nasileniem się walk w 1989r.).W czerwcu 1990r. Rada Bezpieczeństwa ONZ zaakceptowała plan zorganizowania referendum pod nadzorem ONZ. W kwietniu 1991r. utworzono Misję ONZ ds. Organizacji Referendum w Saharze Zachodniej, natomiast we wrześniu 1991r. wszedł w życie rozejm między Marokiem a Frontem Polisario.

Maroko kontynuje wysiłki w celu utrzymania Sahary Zachodniej, mimo nacisków międzynarodowych i aktywności popieranych przez Algierię, partyzantów Polisario, walczących o niepodleglość terytorium. Marokańska aneksja Sahary Zachodniej następuje drogą faktów dokonanych, a rozmowy z Frontem Polisario ciągle trwają. Termin referendum w sprawie S.Z. jest ciągle odsuwany(czyt. skutecznie blokowany przez Maroko), zresztą mało prawdopodobne jest to, iż wynik korzystny dla Polisario zostałby zaakceptowany przez Maroko. Konflikt marokańsko-saharyjski trwa nadal, a wszelkie próby jego zażegnania spełzły na niczym. Niezależnie od statusu(oficjalny status S.Z. to "terytorium sporne administrowane przez Maroko"), Sahara Zachodnia nadal oczekuje na swoje sprawiedliwe rozwiązanie.

Perkun
piorojewski@poczta.onet.pl

Autor: Perkun

skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz