Nepal - rewolucja w Himalajach

W 1948 r. Koirala założył Nepalski Kongres Związków Zawodowych. W 1960 r. został zatrzymany i był więziony do 1967 r. Po wyjściu z więzienia, do 1979 r. przebywał na uchodźstwie w Indiach. Od 1975 r. do 1991 r. był przewodniczącym Kongresu Nepalskiego.

W lipcu 1994 r. po przegranym głosowaniu w parlamencie, Koirala ustąpił ze stanowiska premiera, a król rozwiązał niższą izbę parlamentarną – Izbę Reprezentantów, zapowiadając nowe wybory parlamentarne. Nepalska demokracja jest niestety słaba i niewydolna, co przejawiało się permanentną niestabilnością kolejnych rządów. System parlamentarny okazał się bardzo nieskuteczny w nepalskich warunkach i doprowadził do nieustannych walk
o władzę pomiędzy partiami, przewrotów pałacowych i niestabilności.

W 1996 r. Komunistyczna Partia Nepalu (maoistowska) opuściła parlament i rozpoczęła tzw. wojnę ludową na rzecz „społecznej sprawiedliwości” (dokładnie od 13 lutego 1996 r. do 21 listopada 2006 r. trwała w Nepalu zbrojna rebelia maoistów – zwolenników obalenia monarchii w Nepalu i wprowadzenia na jej miejsce ustroju komunistycznego). Komunistyczna Partia Nepalu (maoistowska) została założona w 1994 r. Jej liderem, jak i jej zbrojnego skrzydła, Armii Wyzwolenia Ludowego, jest Prachanda, „wściekły”, właściwie Pushpa Kamal Dahal (ur. 11 grudnia 1954 r.) Pod jego dowództwem nepalscy maoiści rozpoczęli w lutym 1996 trwającą 10 lat wojnę domową, która pochłonęła 13 tys. ofiar (Prachanda spędził większą część swojej młodości w dystrykcie Chitwan w Nepalu. Jego rodzice byli braminami. Ukończył nauki rolnicze w Institute Of Agriculture and Animal Science w Rampur, po czym pracował na projektem rozwojowym sponsorowanym przez United States Agency for International Development. W 1986 r. został sekretarzem generalnym (liderem) Komunistycznej Partii Nepalu, która po różnych przekształceniach przybrała nazwę Komunistyczna Patia Nepalu (maoistowska). Prachanda ukrywał się w podziemiu nawet po przywróceniu w kraju demokracji w 1990 r. Jako mało znana postać kontrolował tylko podziemne skrzydło partii, podczas gdy parlamentarna reprezentacja komunistów znajdowała sie pod przywództwem Baburama Bhattaraia. Dopiero od 1996 r. Prachanda zyskał rozgłos międzynarodowy, będąc już zupełnym liderem maoistów.

Komunistyczna Partia Nepalu (maoistowska) określa swoją ideologię jako marksizm–leninizm–maoizm – oraz tak zwana „Droga Prachandy”. Partia postuluje dokonanie rewolucji komunistycznej, nacjonalizację i rozbudowę przemysłu oraz kolektywizację rolnictwa. KPN(M) stoi na stanowisku „rewolucji perm
anentnej” i niemożliwości pokojowego współistnienia krajów komunistycznych z kapitalistycznymi. Oficjalnie wrogo odnosi się w stosunku do współczesnych Chin uznając, że kraj ten zdradził komunizm i ideały Mao Zedonga.

Właśnie 4 lutego 1996 r. Komunistyczna Partia Nepalu (maoistowska) wręczyła rządowi, kierowanemu przez Shera Bahadurę Deubę, listę 40 żądań, grożąc powstaniem zbrojnym w razie odmowy ich spełnienia. Postulaty odnosiły się do odrzucenia „dominacji obcego kapitału w nepalskim przemyśle”, zerwania „dyskryminującego traktatu z Indiami z 1950” oraz zerwania z feudalnym systemem ziemskim. Po odrzuceniu przez rząd postulatów KPN(M) maoiści wypowiedzieli rządowi wojnę i rozpoczęli trwającą 10 lat walkę partyzancką.

Maoistowscy partyzanci w górach Nepalu


W tym miejscu pragnę poświęcić trochę miejsca ideologii maoizmu, która okazała się niezwykle istotna dla ruchu partyzanckiego w Nepalu.

Maoizm jest wersją ideologii komunistycznej opartą na ideach przywódcy Komunistycznej Partii Chin i dyktatora w Chińskiej Republice Ludowej, Mao Zedonga i święciła ona największe tryumfy za jego życia. Po śmierci Mao w 1976 r. jego ideologia straciła w Chinach na znaczeniu. W latach 80–tych została praktycznie wyparta przez dengizm, który w latach 90–tych uzupełniła Zasada Trzech Reprezentacji Jiang Zemina. Maoizm odgrywał znaczną rolę
w ruchach kontrkulturowych w 1968 r. we Europie Zachodniej (maj 1968 r.), inspirował partie i ruchy partyzanckie w wielu krajach Trzeciego Świata.

W przeciwieństwie do zachodnich, a w szczególności sowieckich wersji komunizmu, maoizm był stosunkowo luźno oparty na pismach Marksa i Lenina. Naukowiec z ZSRR, A. Rumiancew, wyliczył, że cytaty z klasyków marksizmu stanowią w pracach Mao Zedonga zaledwie 4 proc. ogółu cytatów. Reszta pochodzi z prac chińskich filozofów i chińskiej mitologii. Tę różnicę oddaje chińska nazwa maoizmu – Myśl Mao Zedonga, która nie zawiera chińskiej końcówki „–izm”, w przeciwieństwie do np. marksizmu czy trockizmu. Z jednej strony taka nazwa podkreślała wyjątkowość myśli Mao na tle innych komunistów, z drugiej – obnażała prawdę, że jego ideologia była nie tyle systemem, co zbiorem haseł zmienianych w zależności od politycznego zapotrzebowania.

skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz