Czarna Afryka- Bokassa- Cesarz Na Sawannie

CZARNA AFRYKA- BOKASSA- CESARZ NA SAWANNIE

Pokusa silnej i niczym nieograniczonej władzy drzemała i drzemie w wielu ludziach od zawsze. Lecz w przypadku Afryki, dopiero procesy dekolonizacyjne sprawiły, że można było je było w pełni zrealizować. Jednym z najjaskrawszych przykładów takiej polityki była dyktatura Jeana Bedela Bokassy w Republice Środkowoafrykańskiej (RŚA). Człowieka, który mienił się „afrykańskim Bonaparte”... Obszar RŚA pierwotnie zamieszkiwany był przez Pigmejów Binga i ludy Bantu. Od XVI w. rozpoczęły się masowe migracje różnych ludów: Baja, uchodzących wskutek wojen z północnego Kamerunu przed Fulanami, później Banda, uciekających przed łowcami niewolników. Ludy te ponosiły duże straty ludności wskutek wywozu niewolników, zwłaszcza w XIX w. W okresie XVI-XIX w. tereny RŚA podlegały wraz z ziemiami płd. Czadu sułtanatowi Bagirmi, a w końcu XIX w. północno-wschodnia i wschodnia część kraju znalazła się pod kontrolą mahdystów (mahdi w islamie mesjasz, zbawiciel ludzkości, ma się pojawić przed końcem świata jako wysłannik Allaha, aby uratować ludzkość przed Szatanem; wiara w mahdiego jest podstawowym założeniem szyizmu; również Muhammad Ahmad Ibn Abd Allah al.-Mahdi, 1844-1885, arabski przywódca religijny i polityczny w Sudanie, w latach 1881-85 stanął na czele powstania i ogłosił świętą wojnę przeciwko Brytyjczykom, opanowując cały Sudan). Również pod koniec XIX w. następowała wzmożona penetracja francuska rozpoczęta wyprawą (1883-85) Pierre Sarorgnan de Brazzy (1852-1905), (podróżnik i odkrywca francuski, pochodzenia włoskiego, badacz Afryki równikowej, założyciel byłej kolonii francuskiej Gabon, w 1875r. zbadał brzeg rzeki Ogowe, w 1880r. dotarł do rzeki Kongo, gdzie założył stację naukową nazwaną na jego cześć Brazzaville (ob. stolica Kongo); w latach 1891-92 badał dorzecza rzeki Sanga i Ubangi), przyspieszona przez kolejne wyprawy Jana Dybowskiego (1855-1928), (podróżnik i agronom, znawca rolnictwa tropikalnego północnej i równikowej Afryki, współzałożyciel i profesor Instytutu Agronomii Kolonialnej w Paryżu, członek Polskiej Akademii Umiejętności) oraz Jeana Baptiste Marchanda (1863-1934), (francuski podróżnik, generał, uczestniczył w ekspedycjach wojskowych w Afryce, w latach 1896-99 dowodził transkontynentalną ekspedycją z Gabonu w górę rzeki Kongo, Ubangi, Mbomu, w dół rzek Sue-Dżur, Bahr al.-Arab, Nil Biały do Faszody, następnie przez Etiopię do Dżibuti, wykonał pierwsze zdjęcia topograficzne działu wodnego między Kongiem i Nilem). Skutkiem tych wypraw pod koniec XIX w. tereny RŚA zostały podbite przez Francję i przekształcone w kolonię Ubangi-Szari, która następnie została włączona do Francuskiej Afryki Równikowej (w 1889r. założyli kolonię w Bangi, następnie w 1894r. utworzyli kolonię Ubangi-Szari, która od 1905r. funkcjonowała w obrębie Konga Francuskiego, a następnie w latach 1910-58 wchodziła jako kolonia w skład Francuskiej Afryki Równikowej (Francuska Afryka Równikowa została utworzona 25 czerwca 1908r., nowy twór ze stolicą w Brazzaville liczył ok. 3 mln. Mieszkańców, w jego skład weszły: Gabon, część Konga, Ubangi-Szari i Czad. Posiadłości te dołączyły do istniejących we Francuskiej Afryce Zachodniej-Senegal, Mauretania, Mali, Niger, Dahomej i w Maghrebie). Warto zaznaczyć, iż w latach 1910-14 terytorium RŚA funkcjonowało wraz z Czadem jako Ubangi-Szari Czad, a w latach 1911-15 zachodnią część kraju przejściowo przyłączono do niemieckiego Kamerunu. Francuzi, podobnie jak Brytyjczycy, rozpoczęli typowo kolonialną eksploatację bogactw naturalnych tego kraju, przez co mocno on ucierpiał, głównie na skutek działalności kompanii europejskich, które otrzymały wyłączne prawa do dużych obszarów kolonii. W latach 30-tych wprowadzono plantacyjną uprawę kawy i bawełny oraz rozpoczęto wydobycie diamentów. Ostra eksploatacja przez kompanie prowokowała opór ludności i przyczyniła się do serii wystąpień antykolonialnych w roku 1905, 1928 (rewolta Bajów) oraz w latach 1929-30.


Czarna Afryka  Bokassa  Cesarz na Sawannie 105614,1

David Dacko


Ruch narodowowyzwoleńczy zaczął stopniowo przybierać na sile, gdy w 1944r. kolonia uzyskała ograniczoną autonomię, a w latach 1946-58 zyskała status terytorium zamorskiego Francji. Po II wojnie światowej zaczęły powstawać organizacje wyzwoleńcze. Pierwszą był powstały w 1949r. Ruch Rozwoju Społecznego Czarnej Afryki (MESAN), który otwarcie dążył do niepodległości, z zachowaniem związków z Francją (przywódcą organizacji był Barthelemy Boganda (1910-1959), (w latach 1938-48 był księdzem katolickim; w roku 1946, 1951 oraz 1956 jako deputowany do francuskiego Zgromadzenia Narodowego, w 1949r. utworzył MESAN, następnie w 1951r. więziony, a od 1958r. prezydent autonomicznej RŚA; zginął w katastrofie lotniczej...). W 1958r. w wyniku referendum federacja została rozwiązana, a Ubangi-Szari pod nazwą Republika Środkowoafrykańska stała się republiką autonomiczną w składzie Wspólnoty Francuskiej, a prezydentem został Boganda (Wspólnota Francuska- związek niektórych byłych kolonii francuskich w Afryce z metropolią Francją, WF ustanowiono w konstytucji francuskiej w 1958r. w miejsce Unii Francuskiej, zasady organizacyjne WF nie zostały wprowadzone w życie i wzajemne stosunki między tymi państwami opierają się na umowach wielo lub dwustronnych, kraje WF łączą więzy ekonomiczne, system prawny i język francuski, nominalną głową WF jest prezydent Francji, związki gospodarcze i kulturowe, obecnie należy do niej Republika Francuska z departamentami zamorskimi i terytoriami zamorskimi oraz 8 państw afrykańskich). Niebawem jednakże przywódcą MESAN został inny polityk, David Dacko i w 1959r. to on przejął obowiązki prezydenta (po śmierci spokrewnionego z nim Bogandy) i szefa rządu autonomicznej republiki ( Dacko urodził się w 1930r., czołowy działacz MESAN, prezydent RŚA w latach 1960-65 oraz 1979-81, zmarł w 2003r.).

CZARNA AFRYKA- BOKASSA- CESARZ NA SAWANNIE

| 1 | 2 | 3 | 4 | następna >>
skomentuj
KOMENTARZE NA TEMAT GRY
więcej komentarzy dodaj komentarz