Bośnia i Hercegowina: kształtowanie państwa i pozycja międzynarodowa (1992-2006)
Powojenna Bośnia i Hercegowina stała się także członkiem innych organizacji i struktur międzynarodowych, m. in: OBWE, CEFTA
(Central European Free Trade Agreement) w grudniu 2006 r., Inicjatywy Środkowoeuropejskiej (Central European Initiative)
w 1992 r., Rady Europy w kwietniu 2002 r. Ważnymi wydarzeniami było także powstanie organizacji, będących platformą współpracy między
państwami regionu, a w szczególności byłymi republikami jugosłowiańskimi – Inicjatywa Współpracy
Południowo–Wschodnioeuropejskiej (SECI – South – East Cooperation Initiative) w 1996 r. oraz Proces
Współpracy Europy Południowo–Wschodniej (SEECP – South–East European Cooperation Process) także w 1996 r.
Szczególnie znaczenie zyskała SEECP, ponieważ była to samodzielna i wewnętrzna inicjatywa bałkańska278.
Przystępowanie do organizacji międzynarodowych (szczególnie z trudem postępująca integracja euroatlantycka) nie zmienia jednak obrazu Bośni i Hercegowiny jako państwa niestabilnego i dalece uzależnionego od wsparcia wspólnoty międzynarodowej. Pojawiały się liczne opinie, że Bośnia jest tzw. państwem upadłym (failed state). Pod tym pojęciem rozumie się państwa, które ze względu na słabość swoich struktur stają się źródłem określonych zagrożeń. Koncepcja ta jest kontrowersyjna z naukowego punktu widzenia. W definicji pojawia się wiele niejasności. Pojawiały się także pojęcia state failure oraz failing state, oznaczające proces, którego efektem finalnym jest failed state. Państwa upadłe bądź upadające posiadają określone, wspólne cechy: są lub były niedawno wstrząsane wewnętrznymi konfliktami zbrojnymi; rząd centralny nie sprawuje pełnej kontroli nad całym terytorium państwa; brakuje ładu publicznego; rząd nie posiada monopolu na stosowanie siły w celu przywrócenia porządku publicznego; struktury przestępcze uczestniczą w podejmowaniu decyzji w państwie, mają duży wpływ na życie polityczne, ekonomiczne i społec
zne; na terytorium państwa znajdują się
obozy szkoleniowe ruchów ekstremistycznych lub organizacji terrorystycznych. Pojęcie to zostało utworzone w Stanach Zjednoczonych, ale
i w Europie weszło do języka analiz politycznych.
Unia Europejska wyróżniła następujące cechy „państw upadłych”: złe zarządzanie państwem; korupcja; nadużywanie władzy; słabe instytucje; brak odpowiedzialności państwa; konflikty wewnętrzne. Od 2005 r. amerykański think tank „Fund for Peace” ustala razem z czasopismem „Forreign Policy” „Ranking upadłych państw” (Failed state index). Ranking zawiera 3 kategorie (każda składa się z 4 wskaźników): społeczną, polityczną i ekonomiczną, a także dzieli państwa na 4 grupy: upadłe, upadające, umiarkowanie stabilne i stabilne. W zestawieniu z 2005 r. Bośnia i Hercegowina została sklasyfikowana na 22. miejscu (jako państwo upadłe), a w 2006 r. na 35. jako upadające. W przypadku tego państwa oznacza to postęp, świadczący raczej nie o rozkładzie jego struktur, ale mozolnym ich budowaniu przy przemożnym wpływie wspólnoty międzynarodowej279.
278. Koncepcję utworzenia SEPI wysunęły Stany Zjednoczone. T. Strážay, Grupa Wyszehradzka i Bałkany Zachodnie – współpraca czy uprzywilejowane partnerstwo?, [w: ] Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina..., s. 143-148. Zob. szerzej M. Ivanić, The International Community and Bosnia and Herzegovina, „Cambridge Review of International Affairs”, July 2005, Vol. 18, Issue 2, s. 275-282.
279. R. Báchora, Bośnia i Hercegowina państwem upadłym? Kwestia ekstremizmu muzułmańskiego, [w: ] Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina..., s. 123-128, 138-140; Strona internetowa The Fund for Peace, http://www.fundforpeace.org, „Failed State Index Scores 2005”, inf. z 23 IX 2008; „Failed State Index Scores 2006”, inf. z 23 IX 2008.
Przystępowanie do organizacji międzynarodowych (szczególnie z trudem postępująca integracja euroatlantycka) nie zmienia jednak obrazu Bośni i Hercegowiny jako państwa niestabilnego i dalece uzależnionego od wsparcia wspólnoty międzynarodowej. Pojawiały się liczne opinie, że Bośnia jest tzw. państwem upadłym (failed state). Pod tym pojęciem rozumie się państwa, które ze względu na słabość swoich struktur stają się źródłem określonych zagrożeń. Koncepcja ta jest kontrowersyjna z naukowego punktu widzenia. W definicji pojawia się wiele niejasności. Pojawiały się także pojęcia state failure oraz failing state, oznaczające proces, którego efektem finalnym jest failed state. Państwa upadłe bądź upadające posiadają określone, wspólne cechy: są lub były niedawno wstrząsane wewnętrznymi konfliktami zbrojnymi; rząd centralny nie sprawuje pełnej kontroli nad całym terytorium państwa; brakuje ładu publicznego; rząd nie posiada monopolu na stosowanie siły w celu przywrócenia porządku publicznego; struktury przestępcze uczestniczą w podejmowaniu decyzji w państwie, mają duży wpływ na życie polityczne, ekonomiczne i społec
Unia Europejska wyróżniła następujące cechy „państw upadłych”: złe zarządzanie państwem; korupcja; nadużywanie władzy; słabe instytucje; brak odpowiedzialności państwa; konflikty wewnętrzne. Od 2005 r. amerykański think tank „Fund for Peace” ustala razem z czasopismem „Forreign Policy” „Ranking upadłych państw” (Failed state index). Ranking zawiera 3 kategorie (każda składa się z 4 wskaźników): społeczną, polityczną i ekonomiczną, a także dzieli państwa na 4 grupy: upadłe, upadające, umiarkowanie stabilne i stabilne. W zestawieniu z 2005 r. Bośnia i Hercegowina została sklasyfikowana na 22. miejscu (jako państwo upadłe), a w 2006 r. na 35. jako upadające. W przypadku tego państwa oznacza to postęp, świadczący raczej nie o rozkładzie jego struktur, ale mozolnym ich budowaniu przy przemożnym wpływie wspólnoty międzynarodowej279.
278. Koncepcję utworzenia SEPI wysunęły Stany Zjednoczone. T. Strážay, Grupa Wyszehradzka i Bałkany Zachodnie – współpraca czy uprzywilejowane partnerstwo?, [w: ] Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina..., s. 143-148. Zob. szerzej M. Ivanić, The International Community and Bosnia and Herzegovina, „Cambridge Review of International Affairs”, July 2005, Vol. 18, Issue 2, s. 275-282.
279. R. Báchora, Bośnia i Hercegowina państwem upadłym? Kwestia ekstremizmu muzułmańskiego, [w: ] Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina..., s. 123-128, 138-140; Strona internetowa The Fund for Peace, http://www.fundforpeace.org, „Failed State Index Scores 2005”, inf. z 23 IX 2008; „Failed State Index Scores 2006”, inf. z 23 IX 2008.
<< poprzednia | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | następna >>
